Afgelopen week las kreeg ik een mail van Linda: “Help! Ik heb last van alle overgangsklachten die er zo’n beetje zijn: opvliegers, gewrichtspijn, spierpijn, slaapproblemen, depressieve buien, aankomen in gewicht enz. Marjolein heb je tips want de hormonen en medicijnen van de huisarts wil ik niet.” Speciaal voor haar en alle vrouwen 35+ deze week dit artikel, want de overgang begint al rond je 35ste. Wist je dat?
Het verhaal begint met je eierstokjes
Ieder meisje wordt geboren met zo’n 1 miljoen eicellen in haar baby-eierstokjes. Rond de puberteit zijn er daar nog zo’n 300.000 van over. Tijdens de vruchtbare periode komen er ongeveer 350 eitjes tot rijping en ergens rond de menopauze sterft de laatste eicel. Gemiddeld is dit rond je 52ste levensjaar.
Om zwanger te kunnen raken produceren je eierstokken gedurende je vruchtbare periode twee hormonen; oestrogeen en progesteron. Oestrogeen wordt in de eerste 14 dagen van je cyclus aangemaakt en zorgt ervoor dat er een eitje rijpt. Progesteron komt in de tweede helft en zorgt ervoor dat de baarmoeder wordt klaargemaakt voor een bevrucht eitje. Vindt er geen bevruchting plaats dan start je menstruatie en begint de cyclus opnieuw.
Zonder eitje geen oestrogeen en vooral geen progesteron
Vanaf je 35ste begint de productie van je hormonen al te dalen. Rond je 35ste is het lang niet altijd zo dat er een eitje rijpt, ook al is er nog steeds sprake van een regelmatige menstruatie. Dit verklaart waarom sommige vrouwen moeilijk zwanger worden, ondanks dat ze maandelijks ongesteld zijn. Er is dan gewoon geen eitje gerijpt. De natuur heeft namelijk nooit kunnen bedenken dat wij op ons 35ste of 40ste nog zwanger willen worden, dit is pas iets van de laatste 50 jaar. Onze oermoeder kreeg haar 2 tot 3 kinderen tussen haar 18e en 25ste.
Doordat er geen eitje rijpt, daalt de productie van oestrogeen en progesteron. Dit is een heel natuurlijk proces dat hoort bij het ouder worden. Wat belangrijk is voor je gezondheid en vitaliteit, is dat je hormonen met elkaar in balans zijn. Als in de overgang deze twee belangrijke hormonen gaan dalen, dan verstoort dit het evenwicht. Het hangt af van de balans in je algehele hormoonhuishouding hoeveel last je hiervan hebt.
Menopauze: heftige hormonen op zoek naar evenwicht
Door de daling van de hormonen oestrogeen en progesteron wordt de balans in je hormoonhuishouding en daarmee je gezondheid verstoord. Hoe breng je dit weer zo goed mogelijk in evenwicht? Er zijn veel zaken die je hormoonhuishouding beïnvloeden en veel ervan heb je zelf in de hand. Laten we enkele belangrijke eens op een rijtje zetten:
- Voeding. Gezonde voeding zoals ik adviseer in mijn boek Het Energieke Vrouwen VoedingsKompas brengt je hormoonhuishouding terug in balans. Eet met name voldoende gezonde vetten (de basis van je geslachtshormonen), vermijd geraffineerde koolhydraten en suikers (geeft insulinepieken), vermijd oppeppers als koffie, zwarte thee en E-nummers (geeft cortisolpieken) en eet zoveel mogelijk biologisch (resten van bestrijdingsmiddelen leiden tot oestrogeendominantie).
- Slapen. Dit is misschien wel het allerbeste dat je kan doen voor je gezondheid. Tijdens je slaap herstellen al je cellen zich en kom je zowel lichamelijk als geestelijk tot rust. Tijdens je slaap wordt het anti-stresshormoon cortisol afgebroken. Wees niet te zuinig met slaap. Een vrouw 40+ heeft gemiddeld 9 uur slaap nodig! Slaap je slecht, kijk dan eens of je iets hebt aan de tips die ik geef in het dit artikel.
- Fluoride. Vermijd tandpasta met fluoride. Fluoride tast je pijnappelklier aan. Dat is de hormoonklier die moet zorgen voor melatonine, het hormoon dat zorgt dat je in slaapt valt.
- Bewegen. Bewegen zorgt ervoor dat je stresshormoon adrenaline wordt verbrand en dus afgebroken. Heb je veel stress, zet dan vooral je lijf in beweging, dat is de beste manier om in balans te komen. Als je stevig traint met gewichten dan maakt je lichaam ook nog groeihormoon en testosteron aan en dat is prima.
- Zonlicht en buitenlucht. Zonlicht en zuurstof zijn voeding voor je lichaam. Dankzij zonlicht kan je in je huid het belangrijke hormoon vitamine D aanmaken en voldoende zuurstof is onmisbaar voor een goede gezondheid.
- Verzorgingsproducten en cosmetica. Vermijd alles wat niet op basis van natuurlijke grondstoffen is. De rest brengt je hormoonhuishouding uit balans, doordat er veelal petrochemische stoffen in zitten op basis van aardolie. Dat zorgt voor oestrogeendominantie; teveel oestrogenen ten opzichte van progesteron.
- Schoonmaakmiddelen. Ook deze zijn vaak op basis van aardolie. Vermijd ook deze.
- Overgewicht. Probeer overgewicht te vermijden want in je vetcellen wordt testosteron omgezet in oestrogeen en hier heb je dus vaak al teveel van. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, ik weet het.
- Ontspanning. Stress brengt je hormoonhuishouding uit balans. Zorg daarom voor voldoende échte ontspanning. Zorg ervoor dat je regelmatig alleen bent en echt tot rust kunt komen.
- Korte handleiding om gelukkig te worden. Er is een wetenschappelijk bewezen methode die je maar één minuut per dag kost, gratis is, en die een grote bijdrage kan leveren aan je gevoel van geluk. Lees hier over deze mooie en eenvoudige methode.
Eigen-wijsheid is pas echte wijsheid
Ons lichaam blijft een groot mysterie als je het als geheel bekijkt en het niet afbreekt in onderdelen zoals onze reguliere geneeskunde doorgaans doet. Eigenlijk vind ik dat heel mooi. Meten is weten gaat misschien op als je een raket naar de maan wilt schieten, maar niet voor het menselijk lichaam. Er is nog zoveel dat we niet weten.
Je kunt lichamelijke klachten zien als problemen die je in de weg zitten en die zo snel mogelijk moeten worden opgelost. Je kunt ze de oorlog verklaren en er tegen strijden. Je kunt ze ook zien als signalen die je lichaam geeft dat er iets uit balans is. Signalen die je aandacht proberen te trekken voor de veranderingen die je leven misschien nodig heeft. Signalen dat er beter geluisterd moet worden naar de eigen-wijsheid van je lichaam.
Wat zijn jouw dromen voor deel 2?
De overgang is voor een vrouw vaak een periode van afsluiting van een intensieve zorgrol en het begin van een nieuw hoofdstuk, waarin ze zelf de hoofdrol mag gaan spelen. In de overgang hebben onze hormonen ook invloed op onze hersenen, die werkelijk fysiek veranderen. Je intuïtie groeit en je creatieve brein laat meer van zich horen. Je gaat anders naar de wereld kijken. Meer vanuit je eigen perspectief en minder vanuit de opvattingen die je hebt meegekregen van thuis of vanuit de samenleving om je heen. De tijd van het wachten op de prins op het witte paard is voorbij. Je koopt zelf dat witte paard en bepaalt zelf welke weg je wilt volgen. Als je tenminste voldoende zelfvertrouwen hiervoor hebt. Zo niet, dan is het tijd om kleine stapjes in die goede richting te zetten. Heb je wel het zelfvertrouwen dan kan het heel hard gaan. Er zijn veel vrouwen die na de overgang een eigen bedrijf beginnen, hun slechte huwelijk uitstappen, hun spaargeld in schilderspullen steken en na een jaar exposeren in een galerie, of aan een nieuwe opleiding of carrière beginnen. Wat zijn jouw dromen voor de tweede helft van je leven?
Een mooi en positief boek over de overgang met veel tips is Stralend door de menopauze van Leen Steyaert
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat.
Marjolein Dubbers
op 09 Jan 2013Henny
op 11 Oct 2013Marjolein Dubbers
op 09 Apr 2014jatte
op 24 Jun 2014A. van Ee
op 10 Sep 2014Lidwien
op 15 Oct 2014Priscilla
op 14 Jul 2015Wanda
op 20 Apr 2016Jaco
op 06 Oct 2019