Alzheimer; je kunt veel meer met je voeding dan je denkt!
6 min. leestijd

Alzheimer; je kunt veel meer met je voeding dan je denkt!

Mijn moeder en oma kregen allebei Alzheimer toen ze op leeftijd kwamen. Aangezien ik genetisch op hen lijk (we werden alle drie al grijs toen we twintig waren) is het onderwerp dementie iets wat me boeit. Hoe kan ik voorkomen dat ik op mijn 80ste de weg naar huis niet meer weet? Gelukkig blijk ik dit grotendeels zelf in de hand te hebben, dus eerlijk gezegd maak ik me helemaal geen zorgen meer. Lees in dit artikel waarom.

Alzheimer; meest voorkomende vorm van dementie

Er zijn verschillende soorten van dementie, maar de ziekte van Alzheimer komt verreweg het meeste voor. Bij tien procent van de mensen boven de 65 begint het al, boven de 75 heeft 25% het en boven de 85 heeft ongeveer de helft van de mensen Alzheimer. Alzheimer komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen; twee tot drie keer zo vaak zelfs. Of dit komt doordat veel meer vrouwen dan mannen ouder worden, waardoor deze cijfers dus ook logisch zijn, is me onduidelijk. Opvallend is wel dat men wereldwijd ziet dat het aantal mensen dat getroffen wordt door Alzheimer sterk aan het groeien is. Deels doordat meer mensen ouder worden, maar ook deels doordat het steeds vaker voorkomt, ook bij jongere mensen. En dat is zorgwekkend.

Wat gebeurt er in de hersenen bij Alzheimer?

Zo’n 100 jaar geleden bestudeerde de Duitse patholoog Alois Alzheimer de hersenen van een 57-jarige vrouw die, zwaar dement, was overleden. Hij zag enkele vreemde afwijkingen die de hersenen van binnen uit leken te hebben vernietigd. Nu weten we dat deze afwijkingen, bestaand uit zogenaamde plaques en tangles, ontstaan door samenklontering van bepaalde eiwitten (plaques) en door verstrengeling van een gemuteerd eiwit (tangles). Deze eiwitten bevinden zich tussen en in de zenuwcellen van de hersenen, maar kunnen ook in de wand van de hersenbloedvaten gaan zitten. Hierdoor belemmeren ze de razendsnelle communicatie tussen de zenuwcellen, waardoor het geheugen, maar ook het denken wordt aangetast. Je zou het denk ik kunnen vergelijken met zand op een lange glijbaan; het duurt dan eindeloos lang voordat het beneden aankomt. Als het al aankomt.

Alzheimer begint lang voor je 65ste

Net als allerlei andere ziektes is Alzheimer niet iets dat opeens uit de lucht komt vallen. Niemand gaat ’s avonds gezond naar bed en staat ’s morgens met Alzheimer op. Net als kanker, hart- en vaatziektes en alle andere chronische aandoeningen kan je er jarenlang mee rondlopen en heb je niks in de gaten. Tot het moment dat je lichaam je uiteindelijk toch laat weten dat er binnenin jou al een tijdlang iets aan de hand is en het jouw hulp nu hard nodig heeft. Alle ziektes zijn signalen dat je lichaam jouw hulp nodig heeft. Hoe eerder je daarmee begint, hoe beter het is natuurlijk. Voorkomen is beter dan genezen. Wees je er van bewust dat Alzheimer zich jarenlang in je lichaam ongemerkt kan ontwikkelen voordat het voor jezelf en je omgeving zichtbaar wordt.

De ziekte van Alzheimer wordt tegenwoordig ook wel diabetes 3 genoemd. Onderzoek laat namelijk zien dat mensen met diabetes 2 een vier keer grotere kans hebben op Alzheimer dan mensen zonder diabetes. Er is dus een relatie. De onderzoeken die deze ziekte als een derde variant van diabetes beschouwen (1) beginnen rond 2005.  Er komt steeds meer bewijs (2) dat Alzheimer gezien kan worden als een laat stadium van diabetes 2. Recent is ook aangetoond (3) dat het type voedingspatroon dat veelal resulteert in diabetes 2 óók kan leiden tot Alzheimer.

Dit lijkt heel beangstigend als we kijken naar de enorme groeicijfers van diabetes 2, ook in ons land. Meer dan 1000 mensen per week krijgen hier te horen dat ze diabetes 2 hebben. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat ze ook allemaal dement worden. Diabetes veroorzaakt geen Alzheimer, maar deze ziektes hebben wel dezelfde oorsprong. Wat is dat dan?

Een bepaald voedingspatroon kan leiden tot Alzheimer

Ik herhaal nog even wat ik hierboven schreef omdat het belangrijk is: een bepaald voedingspatroon kan leiden tot Alzheimer. Het is natuurlijk niet verwonderlijk dat dit voedingspatroon lijkt op het voedingspatroon waardoor mensen diabetes 2 krijgen: te veel suikers, zetmeel en snelle koolhydraten en te weinig gezonde vetten en eiwitten.

In zijn boek Het Glutengevaar beschrijft neuroloog dr. David Perlmutter uitgebreid over de gevaren van suikers, gluten en snelle koolhydraten voor onze hersenen. Het grote gevaar zit hem in de overproductie van insuline.

Insulineresistentie leidt tot diabetes 2

Wat gebeurt er als je te veel en te vaak zoetigheid, zetmeel en snelle koolhydraten eet? Ik heb het dus niet alleen over snoep en gebak maar ook bijvoorbeeld aardappels, pasta, witte rijst en brood. Als je dit eet stijgt je bloedglucosespiegel. Glucose is brandstof voor al je cellen, maar om deze glucose in je cellen te krijgen heeft je lichaam insuline nodig: insuline is het transportbedrijf van glucose naar je cellen. Hoe vaker je een hoge bloedglucosespiegel hebt, hoe vaker je lichaam, om precies te zijn je alvleesklier, insuline aanmaakt.

Als insuline te vaak in actie moet komen raken je cellen hier ongevoelig voor. Ze raken als het ware verveeld van alsmaar weer die insuline. Ze zijn er een beetje klaar mee. Omdat je cellen de glucose uit het bloed niet meer opnemen zal je lichaam in eerste instantie meer en meer insuline gaan produceren om het toch in je cellen te krijgen. Een overproductie van insuline dus. Dit noemen we insulineresistentie. Dit is het voorstadium van diabetes 2.

Bij diabetes 2 heeft je lichaam uiteindelijk zo vaak insuline moeten aanmaken dat je alvleesklier er genoeg van heeft gekregen en stopt met de normale productie van insuline.

Insulineresistentie leidt ook tot de ziekte van Alzheimer

Een normaal niveau van insuline is gezond; een te hoog niveau van insuline verstoort allerlei processen in je lichaam, waaronder die in je hersenen. Ja, ook je hersenen zijn onderdeel van je lichaam! Het vervelende is dat insuline een hormoon is dat ontstekingen bevordert; het kan dus leiden tot chronische ontstekingen. Chronische ontstekingen liggen aan de basis van allerlei chronische ziektes, waaronder diabetes, hart- en vaatziektes, kanker maar ook de ziekte van Alzheimer. Ja ook je hersenen kunnen ontstoken raken!

Dr. David Perlmutter schrijft dat het de insulineresistentie – de overproductie van insuline – is die de vorming van die eigenaardige eiwitten, plaques en tangles, bevorderen in de hersenen. Ze nemen als het ware de plaats in van gezonde hersencellen. Hierdoor nemen het geheugen en het denkvermogen af. In feite is er bij de ziekte van Alzheimer sprake van ontstoken hersenen, zoals er bij artritis sprake is van ontstoken gewrichten.

Eet je hersenen dus gezond?

Klinkt het jou ongelooflijk in je oren: eet je hersenen gezond? Ik citeer dr. Perlmutter, een vooraanstaand neuroloog die buiten de geijkte kaders durft te denken: “Uit recente wetenschappelijke bevindingen blijkt dat veel van de aan de hersenen gerelateerde ziekten, van depressiviteit tot dementie, nauw verband houden met de manier waarop we eten en leven (pag. 23).” (Wil je zijn boek lezen klik dan hier.)

In feite is dit oud nieuws. Al in 2001 bleek uit onderzoek (4), dat de kans op het krijgen van Alzheimer met 40% verminderde bij mensen die ten minste twee jaar lang niet-steroïde ontstekingsremmers slikten. Uit vergelijkbaar onderzoek (5) naar de ziekte van Parkinson bleek hetzelfde. Ontstekingsremmers verminderden dus de kans op Alzheimer en Parkinson. Logisch. Lekkerder en veel gezonder is het echter om deze ontstekingsremmers gewoon op je bord te scheppen. Anders wordt het dweilen met de kraan open.

Ja, eet je hersenen gezond!

Dit is natuurlijk fantastisch nieuws, als je tenminste bereid bent je voeding- en leefstijlpatroon onder de loep te nemen. Angst is doorgaans een slechte raadgever maar het vooruitzicht van dement worden beangstigt mij zozeer, dat het me zeker helpt bij het maken van gezonde keuzes in mijn leven.

De belangrijkste keuze die je kunt maken, is om alles wat je bloedglucosespiegel uit balans brengt te verminderen, en gezonde vetten en alle voeding die je helpt om ontstekingen in je lichaam terug te brengen toe te voegen. Lees daarvoor mijn artikel: Acht voedingstips om chronische ontstekingen tegen te gaan.

Lees vooral ook mijn boek als je meer wilt lezen over het belang van je bloedglucosespiegel en je hormonen voor je gezondheid. Klik daarvoor hier.

Chronische ziektes zijn (vaak) omkeerbaar

Het woord ‘chronisch’ betekent ‘langdurig’.  Het betekent niet ‘voor altijd’. Doordat we chronische ziektes niet bij de wortel aanpakken maar alleen symptomen bestrijden met medicijnen, zijn we gaan geloven dat je een chronische ziekte hebt tot je dood gaat. Dit hoeft niet zo te zijn. Er komt steeds meer bewijs dat ze omkeerbaar zijn. In het tv-programma ‘Hoe word ik 100?’ (6) wordt dit overtuigend aangetoond.

Ik ben ervan overtuigd dat we de komende jaren ook voorbeelden zullen gaan zien van dementerende mensen die hun hersenen weer ‘terugkrijgen’. Daarom ben ik niet meer bang om dement te worden. Ik weet wat me te doen staat en ik weet ook dat voorkomen beter is dan genezen. En jij weet het nu ook.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen hieronder. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat.

Bronnen

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15750215

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2769828/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22810099

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11794217

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17984451

https://www.npostart.nl/hoe-word-ik-100/09-11-2016/POW_03344642

Karin-Marijke
Door

Karin-Marijke

op 25 Nov 2016

Hoi Marjolein, "Ik heb het dus niet alleen over snoep en gebak maar ook bijvoorbeeld aardappels, pasta, witte rijst en brood." Ik heb moeite met deze stelling, vooral daar waar het gaat om (witte rijst). Aziaten eten dat al eeuwen 3x per dag (niks niet volkoren rijst, maar helemaal wit) en rijst tussendoor. Alzheimer is daar nooit een probleem geweest totdat ze het westerse dieet zijn gaan adopteren: minder rijst, meer dierlijke producten. Voor aardappelen kun je hetzelfde zeggen, in de hooglanden van Bolivia en Peru eten ze 3x per dag aardappelen, deze mensen hebben onze welvaartziektes niet, TOTDAT ze westerse gewoonte aannemen: vooral de flessen frisdrank zijn daar super populair. Het verhaal dat producten als rijst en aardappelen hetzelfde effect hebben als snoep en gebak klopt gewoon niet. Het wordt alom verkondigd maar het is niet uit te leggen als je kijkt naar de groepen mensen die eeuwenlang dit dieet aten. En laten we wel wezen, toen Nederlanders vnl brood en aardappelen aten, bestond Alzheimer ook niet (althans niet in de mate als nu). Hoor graag je gedachten hierover.

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 28 Nov 2016

Beste Karin-Marijke, Het probleem is ook het 'en, en, en': ten eerste werden die Aziaten tot voor kort en mensen uit Peru etc. die zo veel aardappels of rijst aten vaak, om allerlei redenen, niet oud genoeg om Alzheimer te krijgen; net zoals dat in Europa in vroeger eeuwen ook zo was. Ten tweede hangt het er vanaf wat je naast die rijst allemaal eet; in een land als Japan waren veel mensen tot in de vorige eeuw heel gezond (en werden ook oud) vanwege bijvoorbeeld de gefermenteerde groenten en de vis, naast de rijst. Ten derde kregen ze in die landen lang niet zoveel andere zetmeel/suikerproducten binnen als wij nu inderdaad met het Westerse eetpatroon, met dagelijks meerdere malen én suiker én rijst én aardappels én koekjes én pasta etc. etc. Dus je bevestigt met je opmerking juist wat ik bedoel: alles bij elkaar is het veel te veel en veel te vaak suiker en zetmeel tegenwoordig, veel meer dan we nodig hebben.

lucia
Door

lucia

op 25 Nov 2016

Dank je! Zo leerzaam.

Margriet Dijkstra
Door

Margriet Dijkstra

op 25 Nov 2016

Dank je wel Marjolein, een heel helder en optimistisch artikel. Ik eet nu iets meer dan een jaar gezonde vetten, geen snelle koolhydraten en heel veel groenten; ik viel 18 kilo af, mijn cholesterol daalde met 3 punten en een heel schone gezonde lever. En ik voel me veel vitaler dan de laatste jaren. Ik lees erg graag jouw artikelen!

margriet mahieu
Door

margriet mahieu

op 25 Nov 2016

Mijn vader was helaas dement, geen Alzheimer , maar toch. Het zat in de familie, alle broers kregen het. Mijn vader paste goed op zich zelf, rookte niet, 1 glaasje wijn per dag, geen grammetje vet, bewoog veel en was energiek. Lette op zijn eten, niet te vet, niet te zout. volkoren, fruit, groente. Hij had een prachtige bloeddruk, mooie cholesterolwaarden, normaal glucose. Geen enkele afwijking. Maar toch.....ook hij is dement geworden, zo van af zijn 75e jaar. Hij wist dat donders goed en had er veel verdriet van.

Anita
Door

Anita

op 25 Nov 2016

Hallo Marjolein, een heel interessant stukje ik ga hier zeker op letten wat voeding betreft Bedankt

Yvonne
Door

Yvonne

op 26 Nov 2016

Dankjewel, een waardevol artikel. Diabetes 2 heb ik inmiddels overwonnen en nu krijg ik ook hoop op geen alzheimer, een ziekte die mijn oma en moeder wel kregen.

Jakob Vrijs
Door

Jakob Vrijs

op 27 Nov 2016

Mooi artikel!

Ritska
Door

Ritska

op 28 Nov 2016

In mijn familie zit ook Alzheimer en ik ben altijd bang geweest om het ook te krijgen. Ik wist al dat je met aangepast voedingspatroon je er wat aan kunt doen. Jij bevestigd dit met voorbeelden. Een hele geruststelling. Het boek was al besteld. Ik kan niet wachten om het te gaan lezen nu. Bedankt!

Elly
Door

Elly

op 28 Nov 2016

Ik lees alles en hoop dat het opgeslagen wordt in mijn brein. ( dus ik lees het soms meerdere keren)! Ik kijk nu uit naar het boek van jou wat ik besteld heb!!!

Judith
Door

Judith

op 16 Dec 2016

Dank voor je artikel. Uit zoveel hoeken hoor ik inderdaad steeds meer dat we de nadruk in ons voedingspatroon meer moeten leggen op eiwitten en vetten en minder op koolhydraten. En dat motiveert mij steeds meer om hier iets me te gaan doen!

Jilly
Door

Jilly

op 28 Jan 2017

Mooi verwoord, Marjolein. Natuurlijk is ieder persoon anders. Onze houdbaarheids datum is nu wat langer. Het gaat om de kwaliteit van leven. We willen niet ouder dan 100 worden. De ene persoon is sterker dan de ander. Wat ik hier niet lees is dat blijdschap en positiviteit ook helpt bij het ouder worden. En niet alleen de voeding. Een dosis liefde ❤voor elkaar en jezelf en .....dan goed voeding, maken een gezond en gelukkig mens van je.

Hannyovdberg Berg
Door

Hannyovdberg Berg

op 28 Mar 2017

Blij met je interessante artikel mbt Alzheimer. Pas nog een overlijden meegemaakt van iemand die een combinatie had van Parkinson en Alzheimer, begon op zijn 74e en was een treurig verhaal. Je probeert gezond te eten maar ben bang dat ook in het "gezonde" eten allerlei stoffen zitten die funest zijn. En wat te denken van de verontreiniging van onze atmosfeer? Hoop wel gezond "oud" te worden.

Jo Hanne
Door

Jo Hanne

op 04 Apr 2017

Mijn man heeft alzheimer en ik geef hem 5 el kokosolie per dag, hij heeft het nu 3 jaar maar je merkt het niet, alleen wij die er dagelijks mee om gaan merken wel eens dat hij iets herhaalt

Maryam
Door

Maryam

op 01 Oct 2017

Bedankt Voor deze prachtig uitleg.

Irene
Door

Irene

op 26 Dec 2017

Dat is het. Van alles te veel!

Kristel laureyssen
Door

Kristel laureyssen

op 04 Feb 2018

Met een mama die ongeveer vanaf haar 60ste Alzheimer heeft (nu 80 en herkent allang niemand meer) en een vader die vanaf zijn 39 jaar reeds gediagnosticeerd is met Parkinson (ondertussen overleden) Ben ik hier ook wel veel mee bezig.. Interessant dus om te lezen hoe dit mogelijks te voorkomen. Ik doe ook mee met het voedingskompas. Als je nog goede lectuur hierover zou kunnen aanraden zou dat leuk zijn...

Albert van Loon
Door

Albert van Loon

op 18 May 2018

Interessant, vooral over de suiker, daar was gisteren toevallig een documentaire over op NPO3, 1 suikerklontje = 4 gram, maar ik heb net een snelle Jelle kruidkoek op, oei! Dan zijn 7,5 suikerklontje. Voelde me gelijk beetje schuldig, :-(

Anemoon
Door

Anemoon

op 04 Oct 2018

Zelf heb ik een andere hersenziekte (ms) en ik heb mijn voeding bijna 2 jaar terug aangepast. Geen (kant-en-klaar) bewerkt voedsel meer, geen snelle koolhydraten, geen gluten, veel zwavelhoudende groentes en bladgroente, en na 3 maanden zag ik al enorme verbetering in mijn situatie. Ja, je bent wat je eet. Jammer dat doktoren hun patiënten niet stimuleren wat betreft gezonde voeding, en kiezen voor (giftige!) medicatie.

Martine
Door

Martine

op 19 Apr 2019

De dokter vroeg of er in de familie van mijn man diabetes was wat mijn man niet wist. Mijn schoonmoeder zaliger kreeg echter ook Alzheimer. Dus weet ik dankzij jouw artikel dat zij ook diabetes moet gehad hebben.

Reactie plaatsen

Meer advies over 

vitaliteit en gezondheid?

Er staan meer dan 300 waardevolle artikelen op je te wachten!