Alzheimer; je kunt veel meer met je voeding dan je denkt!

Mijn moeder en oma kregen allebei Alzheimer toen ze op leeftijd kwamen. Aangezien ik genetisch op hen lijk (we werden alle drie al grijs toen we twintig waren) is het onderwerp dementie iets wat me boeit. Hoe kan ik voorkomen dat ik op mijn 80ste de weg naar huis niet meer weet? Gelukkig blijk ik dit grotendeels zelf in de hand te hebben, dus eerlijk gezegd maak ik me helemaal geen zorgen meer. Lees in dit artikel waarom.

Alzheimer; meest voorkomende vorm van dementie

Er zijn verschillende soorten van dementie, maar de ziekte van Alzheimer komt verreweg het meeste voor. Bij tien procent van de mensen boven de 65 begint het al, boven de 75 heeft 25% het en boven de 85 heeft ongeveer de helft van de mensen Alzheimer. Alzheimer komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen; twee tot drie keer zo vaak zelfs. Of dit komt doordat veel meer vrouwen dan mannen ouder worden, waardoor deze cijfers dus ook logisch zijn, is me onduidelijk. Opvallend is wel dat men wereldwijd ziet dat het aantal mensen dat getroffen wordt door Alzheimer sterk aan het groeien is. Deels doordat meer mensen ouder worden, maar ook deels doordat het steeds vaker voorkomt, ook bij jongere mensen. En dat is zorgwekkend.

Wat gebeurt er in de hersenen bij Alzheimer?

Zo’n 100 jaar geleden bestudeerde de Duitse patholoog Alois Alzheimer de hersenen van een 57-jarige vrouw die, zwaar dement, was overleden. Hij zag enkele vreemde afwijkingen die de hersenen van binnen uit leken te hebben vernietigd. Nu weten we dat deze afwijkingen, bestaand uit zogenaamde plaques en tangles, ontstaan door samenklontering van bepaalde eiwitten (plaques) en door verstrengeling van een gemuteerd eiwit (tangles). Deze eiwitten bevinden zich tussen en in de zenuwcellen van de hersenen, maar kunnen ook in de wand van de hersenbloedvaten gaan zitten. Hierdoor belemmeren ze de razendsnelle communicatie tussen de zenuwcellen, waardoor het geheugen, maar ook het denken wordt aangetast. Je zou het denk ik kunnen vergelijken met zand op een lange glijbaan; het duurt dan eindeloos lang voordat het beneden aankomt. Als het al aankomt.

Alzheimer begint lang voor je 65ste

Net als allerlei andere ziektes is Alzheimer niet iets dat opeens uit de lucht komt vallen. Niemand gaat ’s avonds gezond naar bed en staat ’s morgens met Alzheimer op. Net als kanker, hart- en vaatziektes en alle andere chronische aandoeningen kan je er jarenlang mee rondlopen en heb je niks in de gaten. Tot het moment dat je lichaam je uiteindelijk toch laat weten dat er binnenin jou al een tijdlang iets aan de hand is en het jouw hulp nu hard nodig heeft. Alle ziektes zijn signalen dat je lichaam jouw hulp nodig heeft. Hoe eerder je daarmee begint, hoe beter het is natuurlijk. Voorkomen is beter dan genezen. Wees je er van bewust dat Alzheimer zich jarenlang in je lichaam ongemerkt kan ontwikkelen voordat het voor jezelf en je omgeving zichtbaar wordt.

De link tussen Alzheimer en diabetes

De ziekte van Alzheimer wordt tegenwoordig ook wel diabetes 3 genoemd. Onderzoek laat namelijk zien dat mensen met diabetes 2 een vier keer grotere kans hebben op Alzheimer dan mensen zonder diabetes. Er is dus een relatie. De onderzoeken die deze ziekte als een derde variant van diabetes beschouwen (1) beginnen rond 2005.  Er komt steeds meer bewijs (2) dat Alzheimer gezien kan worden als een laat stadium van diabetes 2. Recent is ook aangetoond (3) dat het type voedingspatroon dat veelal resulteert in diabetes 2 óók kan leiden tot Alzheimer.

Dit lijkt heel beangstigend als we kijken naar de enorme groeicijfers van diabetes 2, ook in ons land. Meer dan 1000 mensen per week krijgen hier te horen dat ze diabetes 2 hebben. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat ze ook allemaal dement worden. Diabetes veroorzaakt geen Alzheimer, maar deze ziektes hebben wel dezelfde oorsprong. Wat is dat dan?

Een bepaald voedingspatroon kan leiden tot Alzheimer

Ik herhaal nog even wat ik hierboven schreef omdat het belangrijk is: een bepaald voedingspatroon kan leiden tot Alzheimer. Het is natuurlijk niet verwonderlijk dat dit voedingspatroon lijkt op het voedingspatroon waardoor mensen diabetes 2 krijgen: te veel suikers, zetmeel en snelle koolhydraten en te weinig gezonde vetten en eiwitten.

In zijn boek Het Glutengevaar beschrijft neuroloog dr. David Perlmutter uitgebreid over de gevaren van suikers, gluten en snelle koolhydraten voor onze hersenen. Het grote gevaar zit hem in de overproductie van insuline.

Insulineresistentie leidt tot diabetes 2

Wat gebeurt er als je te veel en te vaak zoetigheid, zetmeel en snelle koolhydraten eet? Ik heb het dus niet alleen over snoep en gebak maar ook bijvoorbeeld aardappels, pasta, witte rijst en brood. Als je dit eet stijgt je bloedglucosespiegel. Glucose is brandstof voor al je cellen, maar om deze glucose in je cellen te krijgen heeft je lichaam insuline nodig: insuline is het transportbedrijf van glucose naar je cellen. Hoe vaker je een hoge bloedglucosespiegel hebt, hoe vaker je lichaam, om precies te zijn je alvleesklier, insuline aanmaakt.

Als insuline te vaak in actie moet komen raken je cellen hier ongevoelig voor. Ze raken als het ware verveeld van alsmaar weer die insuline. Ze zijn er een beetje klaar mee. Omdat je cellen de glucose uit het bloed niet meer opnemen zal je lichaam in eerste instantie meer en meer insuline gaan produceren om het toch in je cellen te krijgen. Een overproductie van insuline dus. Dit noemen we insulineresistentie. Dit is het voorstadium van diabetes 2.

Bij diabetes 2 heeft je lichaam uiteindelijk zo vaak insuline moeten aanmaken dat je alvleesklier er genoeg van heeft gekregen en stopt met de normale productie van insuline.

Insulineresistentie leidt ook tot de ziekte van Alzheimer

Een normaal niveau van insuline is gezond; een te hoog niveau van insuline verstoort allerlei processen in je lichaam, waaronder die in je hersenen. Ja, ook je hersenen zijn onderdeel van je lichaam! Het vervelende is dat insuline een hormoon is dat ontstekingen bevordert; het kan dus leiden tot chronische ontstekingen. Chronische ontstekingen liggen aan de basis van allerlei chronische ziektes, waaronder diabetes, hart- en vaatziektes, kanker maar ook de ziekte van Alzheimer. Ja ook je hersenen kunnen ontstoken raken!

Dr. David Perlmutter schrijft dat het de insulineresistentie – de overproductie van insuline – is die de vorming van die eigenaardige eiwitten, plaques en tangles, bevorderen in de hersenen. Ze nemen als het ware de plaats in van gezonde hersencellen. Hierdoor nemen het geheugen en het denkvermogen af. In feite is er bij de ziekte van Alzheimer sprake van ontstoken hersenen, zoals er bij artritis sprake is van ontstoken gewrichten.

Eet je hersenen dus gezond?

Klinkt het jou ongelooflijk in je oren: eet je hersenen gezond? Ik citeer dr. Perlmutter, een vooraanstaand neuroloog die buiten de geijkte kaders durft te denken: “Uit recente wetenschappelijke bevindingen blijkt dat veel van de aan de hersenen gerelateerde ziekten, van depressiviteit tot dementie, nauw verband houden met de manier waarop we eten en leven (pag. 23).” (Wil je zijn boek lezen klik dan hier.)

In feite is dit oud nieuws. Al in 2001 bleek uit onderzoek (4), dat de kans op het krijgen van Alzheimer met 40% verminderde bij mensen die ten minste twee jaar lang niet-steroïde ontstekingsremmers slikten. Uit vergelijkbaar onderzoek (5) naar de ziekte van Parkinson bleek hetzelfde. Ontstekingsremmers verminderden dus de kans op Alzheimer en Parkinson. Logisch. Lekkerder en veel gezonder is het echter om deze ontstekingsremmers gewoon op je bord te scheppen. Anders wordt het dweilen met de kraan open.

Ja, eet je hersenen gezond!

Dit is natuurlijk fantastisch nieuws, als je tenminste bereid bent je voeding- en leefstijlpatroon onder de loep te nemen. Angst is doorgaans een slechte raadgever maar het vooruitzicht van dement worden beangstigt mij zozeer, dat het me zeker helpt bij het maken van gezonde keuzes in mijn leven.

De belangrijkste keuze die je kunt maken, is om alles wat je bloedglucosespiegel uit balans brengt te verminderen, en gezonde vetten en alle voeding die je helpt om ontstekingen in je lichaam terug te brengen toe te voegen. Lees daarvoor mijn artikel: Acht voedingstips om chronische ontstekingen tegen te gaan.

Lees vooral ook mijn boek als je meer wilt lezen over het belang van je bloedglucosespiegel en je hormonen voor je gezondheid. Klik daarvoor hier.

Chronische ziektes zijn (vaak) omkeerbaar

Het woord ‘chronisch’ betekent ‘langdurig’.  Het betekent niet ‘voor altijd’. Doordat we chronische ziektes niet bij de wortel aanpakken maar alleen symptomen bestrijden met medicijnen, zijn we gaan geloven dat je een chronische ziekte hebt tot je dood gaat. Dit hoeft niet zo te zijn. Er komt steeds meer bewijs dat ze omkeerbaar zijn. In het tv-programma ‘Hoe word ik 100?’ (6) wordt dit overtuigend aangetoond.

Ik ben ervan overtuigd dat we de komende jaren ook voorbeelden zullen gaan zien van dementerende mensen die hun hersenen weer ‘terugkrijgen’. Daarom ben ik niet meer bang om dement te worden. Ik weet wat me te doen staat en ik weet ook dat voorkomen beter is dan genezen. En jij weet het nu ook.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen hieronder. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat.

Bronnen

1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15750215

2 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2769828/

3 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22810099

4 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11794217

5 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17984451

6 https://www.npostart.nl/hoe-word-ik-100/09-11-2016/POW_03344642