Als je een vrouw van boven de 40 bent en in Nederland woont dan ken je vast Joris Driepinter: het jongetje dat ons vroeger vertelde dat we melk moesten drinken. ‘Melk is goed voor elk’ is ons met de paplepel ingegoten.
Daarom weten niet veel vrouwen, dat veel melk drinken slécht is voor je botten en je hier beter mee kunt stoppen. En niet alleen voor je botten. Ook omdat het niet goed is voor je darmen, je huid en er zelfs mogelijk een relatie is met (borst)kanker. Ik zal je uitleggen hoe dit zit.
Welk zoogdier drinkt melk van een ander zoogdier?
Ik hou ervan om de mens een zoogdier te noemen. Het maakt me bescheiden ten opzichte van de aarde die al 4,6 miljard jaar oud is, en waarop de mens slechts een bescheiden 160.000 jaar rondloopt. Moedermelk is voor pasgeboren jonge zoogdieren. Geen enkel zoogdier drinkt melk van een ander zoogdier en al helemaal niet op volwassen leeftijd. De mens heeft 70.000 generaties rondgelopen zonder melk te drinken. Behalve bij mama dan als baby. Melk drinken is pas 500 generaties geleden begonnen toen de landbouw en veeteelt ontdekt werden. Toen de eerste koeien, geiten en kamelen werden gehouden, werd ontdekt dat als je het dier bleef melken na de geboorte van een kalf, het moederdier melk bleef geven. En bij gebrek aan andere voedingsmiddelen werd dit onderdeel van het menu van de mens. Maar zeker geen drie glazen per persoon per dag.
Vallen en heup breken? Of heup breken en vallen?
Als vrouw 40+ moet je alert zijn op botontkalking ofwel osteoporose. Osteoporose betekent letterlijk ‘poreus bot’. Het bot verliest langzaam steeds meer botmineralen waaronder vooral kalk. Hierdoor wordt het botweefsel poreus en dus minder sterk. Het gevolg is dat de botten niet meer goed tegen een grote belasting kunnen en snel breken (vooral pols en heup) of inzakken (de ruggenwervels). Krimpen in lichaamslengte en makkelijke botbreuken zijn het gevolg. Als een vrouw valt en haar heup breekt wordt er gezegd: ze is gevallen en heeft daardoor haar heup gebroken. Sommige botten kunnen echter zo poreus zijn dat het aannemelijk is dat door een bepaalde kleine misstap eerst de heup breekt en de vrouw daardoor pas ten val komt.
Melk veroorzaakt juist botontkalking
Het lijkt aannemelijk: botten bestaan uit kalk en melk is een bron van calcium (kalk) dus melk drinken is goed voor je botten. Helaas werkt ons lichaam niet zo simpel als de zuivelindustrie ons wil doen geloven. Dit heeft onder andere te maken met de verkeerde verhouding tussen calcium, magnesium en fosfor in de koeienmelk, en met het feit dat veel van het calcium in melk gebonden is als calciumcarbonaat, wat niet kan worden opgenomen door het lichaam en dus niet in de botten terecht komt.
Een auto heeft olie nodig maar als je de olie in het sproeiwaterbakje giet gaat er iets goed fout. Zo ook met melk. Een koe haalt zijn calcium uit gras en granen. Dat is voor ons ook beter.
Calcium in verhouding met magnesium
Kalk wordt pas goed in de botten opgenomen als in het bloed een goede verhouding zit tussen calcium en magnesium, namelijk 2 : 1. In zuivel is deze verhouding 4 : 1. Er zit dus relatief weinig magnesium in zuivel, waardoor ook magnesium aan de botten onttrokken wordt bij het drinken van melk. Dit maakt de botten nog zwakker. Bovendien hebben veel vrouwen al een tekort aan magnesium, dus melk drinken maakt deze verhouding nog beroerder. Heb je regelmatig last van spierkrampen in je kuiten of voeten? Verminder je zuivel maar eens en kijk wat dat met je doet.
Nog even over die snotneus en andere narigheden
Zuivelproducten, met name melk en kaas stimuleren de slijmvliezen. Als je daar gevoelig voor bent kan het drinken van melk leiden tot verkoudheden, astma, hooikoorts, bijholte- en oorontstekingen. Melk wordt voor een kalf gemaakt. Een kalf heeft (op termijn) vier magen, de mens maar één. Dit geeft problemen. Melk vormt namelijk een kleverige massa, die aan de darmwand kleeft. Hierdoor wordt opname van mineralen (van de darm naar bloed) nauwelijks mogelijk.
Melk kan zelfs de darmflora in de darmen aantasten als de lactose in melk niet goed wordt verdragen, waardoor een lekkende darm kan ontstaan. Hierdoor komen allerlei stoffen in het bloed die daar niet in thuis horen. Hierdoor kunnen weer allerlei allergieën ontstaan, gasvorming met opgezette buik, diarree en huidproblemen zoals psoriasis en eczeem. Heb je hier last van, schrap dan eens een tijdje al je zuivel en kijk wat er gebeurt. Tot slot zijn er wetenschappers die een relatie leggen tussen het drinken van melk en borst- en eierstokkanker. Google maar eens rond op de woorden melk en kanker.
Wat zijn gezonde alternatieven voor melk?
Beter geen melk dus. Is mijn ervaring. En dus ook niet te veel melkproducten zoals kaas en yoghurt en kwark, alhoewel de zuurdere varianten beter zijn dan gewone melk. Maar in feite zijn alle gepasteuriseerde zuivelproducten niet echt goed voor je. Pasteurisatie verandert lactose in bèta-lactose, wat kan leiden tot meer allergieën en daarnaast worden positieve voedingsstoffen zoals vitamines en enzymen vernietigd door het pasteurisatieproces.
Mijn voorkeur gaat uit naar havermelk en amandelmelk als je een alternatief zoekt voor melk. Wil je toch af en toe iets van zuivel kies dan (biologische) geitenmelk of -yoghurt en -kaas. In bescheiden hoeveelheden. Je lijf zal je er dankbaar voor zijn.
En wat doen we tegen botontkalking?
Botten zijn ook een levend weefsel, dat zichzelf jouw leven lang blijft afbreken en opbouwen. Volop kansen dus om je botten te verbeteren. Lees meer hierover in mijn artikel: zes gouden tips om je botontkalking te herstellen. Gezonde calcium haal je uit groene groenten, bonen, noten en zaden. Brandnetelthee, tofu en tempeh zijn ook goed voor je botten. Blijven bewegen en vooral krachttraining met gewichtjes is ook heel goed. En als supplementen adviseer ik vitamine D, vitamine K en magnesium.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help mij dan dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen. En ik vind het altijd fijn als je een reactie achterlaat.
Laura de Haan
op 29 Jun 2012Paula
op 29 Jun 2012Harrie (Henriëtte) Mesman
op 01 May 2013Miranda
op 29 Jun 2012Dirkje
op 29 Jun 2012Marjolein Dubbers
op 01 Jul 2012Ina van de klundert
op 03 Jul 2012Marjolein Dubbers
op 04 Jul 2012Corrie
op 19 Jan 2013P
op 12 Jan 2015Maartje
op 29 Jun 2012Marjolein Dubbers
op 01 Jul 2012cecile
op 02 Jul 2012Hansz
op 08 Oct 2012Hansz
op 08 Oct 2012Jessica
op 30 Jul 2012Strongwoman
op 02 Nov 2015Ingrid
op 11 Aug 2012maria
op 14 Aug 2012Patricia
op 19 Sep 2012ingrid rhebergen
op 03 Oct 2012Joke
op 12 Jan 2015Ria Vervoordeldonk
op 03 Oct 2012Annette Schaap
op 04 Oct 2012Hellen
op 03 Jan 2013Theodora
op 07 Mar 2013Ingrid Ferwerda-Jacobs
op 04 Apr 2013Dory
op 26 Apr 2013Harrie (Henriëtte) Mesman
op 01 May 2013Alexandra
op 30 Apr 2013Femke
op 01 May 2013Laura
op 01 May 2013Harrie (Henriëtte) Mesman
op 01 May 2013Kim
op 01 May 2013Evelien
op 28 Apr 2022bea
op 28 Jul 2013Marjolein Dubbers
op 14 Aug 2013Jannie
op 28 Aug 2013riet
op 27 Dec 2013Alia
op 16 Oct 2013Kiki
op 30 Oct 2013Leidt melkconsumptie tot botbreuken? | Fit Zonder Fabels
op 13 Mar 2014Annia
op 19 Mar 2014thea
op 06 Oct 2014Sandra
op 07 Apr 2014Marjolein Dubbers
op 09 Apr 2014Hannah
op 05 May 2014Rianne Burger
op 23 May 2014Corina Hanekamp
op 12 Jan 2015Mala
op 19 Apr 2015Hilde
op 25 Apr 2015Marjolein de Vries
op 26 Apr 2015Marjolein Dubbers
op 28 Apr 2015Astrid
op 10 May 2015Ernest
op 10 Aug 2015Marjolein Dubbers
op 11 Aug 2015Ymkje
op 21 Sep 2015Carolien
op 26 Feb 2016Jouke
op 26 Feb 2016Marjolein Dubbers
op 29 Feb 2016Marjan Molenkamp
op 26 Feb 2016Karen
op 27 Feb 2016Margaret Bosman
op 27 Feb 2016Tiny Reinders
op 26 Oct 2016Anke Smit
op 20 Jan 2021