Glutenvrij eten; tien signalen waarom dit een goed idee voor je kan zijn

Onlangs in mijn werkvakantie probeerde ik het weer eens: ik at voor de variatie een (spelt)boterham dik belegd met avocado en tomaatjes. Helaas; binnen twee uur had ik buikpijn. Darmpijn noem ik dat. Mijn darmen protesteerden duidelijk tegen het gluten in de boterham. Soms kan ik probleemloos een (spelt)boterham eten, maar soms ook niet. Veel lauw water drinken en veel bewegen is dan de enige oplossing. Veel mensen lopen rond met buikpijn en een opgeblazen gevoel, maar omdat het niet altijd gebeurt bij het eten van brood of pasta herkennen ze de veroorzaker niet. Gluten kan trouwens nog meer problemen geven behalve darmpijn. Vandaag tien ervan eens op een rijtje. Herken je ze? Schrap gluten dan eens een tijdje. Er kunnen wonderen gebeuren!

Gevoeligheid voor gluten komt steeds meer voor

Veel mensen volgen tegenwoordig een glutenarm dieet omdat ze denken dat ze gluten moeilijk verdragen en er dik van worden. Ze schrappen dan voornamelijk brood van hun dagelijkse menu. In ons broodlandje Nederland betekent dat al dikke winst. Daarna voelen ze zich vaak snel beter. De kans dat je daadwerkelijk glutenintolerant bent, is vrij groot, het komt namelijk steeds meer voor (1). Als je het hebt, is dat geen pretje. Ik kan het weten. Jarenlang worstelde ik met een opgeblazen buik, misselijkheid en vermoeidheid.

Het probleem met gluten is dat het in allerlei producten zit, niet alleen in brood. Als je gevoelig bent voor gluten en je vermijdt deze producten, dan kan je snel verbetering merken.

Glutenvrij eten, waarom komt het steeds vaker voor?

Als je darmen gluten niet goed kunnen verdragen, dan krijgen je ze het moeilijk.

Gluteneiwitten (vooral het eiwit gliadine) tasten de dunnedarmwand aan, waardoor deze en andere stoffen door de darmwand gaan en in je bloedbaan terechtkomen. Dit kan voor ontstekingsreacties zorgen elders in je lichaam. Ontstekingsreacties kunnen voor allerlei problemen zorgen, ze zoeken als het ware “je zwakke plek”. Zo’n zwakke plek hebben we allemaal wel.

Waarom krijgen steeds meer mensen last van gluten? Coeliakie, waarbij je echt geen gluten kunt verdragen, komt nu vier keer vaker (2) voor dan 50 jaar geleden. Dit komt omdat er steeds meer gluten wordt toegevoegd aan met name tarwe. Gluteneiwitten fungeren namelijk als een soort lijm. Ze geven het deeg elasticiteit, absorptievermogen, houden alles bij elkaar en helpen het rijzen. Daarbij worden ze ook gebruikt om producten als sauzen en soepen te binden. Bijna alle bewerkte producten bevatten gluten. Gluteneiwitten worden zelfs gebruikt in lippenstift! Ze zijn dus bijna niet te vermijden.

Heb jij een glutenintolerantie? 10 waarschuwingssignalen

Als je coeliakie hebt, is dit met bloedonderzoek vast te stellen. Bij glutenintolerantie is dat lastiger. Ik heb diverse onderzoeken gehad voor mijn hevige buikpijnen maar er was nooit iets te vinden.  Wel kun je een glutenintolerantie herkennen aan bepaalde signalen. Natuurlijk heeft niet iedereen (evenveel) last van elk signaal. Ook kan elk signaal een andere oorzaak hebben. Raadpleeg daarom altijd je huisarts als je erg last hebt van klachten.

Deze waarschuwingssignalen komen veel voor bij mensen met glutenintolerantie:

Buikpijn en een opgeblazen gevoel

Een opgeblazen gevoel is een heel belangrijk waarschuwingssignaal.

87% (3) van de mensen met glutenintolerantie heeft last van een opgeblazen gevoel nadat zij gluten hebben binnengekregen.

Je buik is opgezet, je hebt een vol gevoel en dat kan erg vervelend en pijnlijk zijn.

Heb jij regelmatig last van een opgeblazen gevoel lees dan vooral dit artikel: Opgeblazen buik: 25 makkelijke tips om eens mee te beginnen. 

Een afwijkende ontlasting

Meer dan de helft van glutengevoelige personen heeft hier geregeld last vast. Ongeveer een kwart heeft geregeld last van constipatie. Als je ontlasting een lichte kleur heeft en vies ruikt, kan dit een teken zijn dat je darmen slecht voedingsstoffen opnemen. Raadpleeg in dat geval je huisarts. Ook als je vaak diarree hebt, is dit mogelijk een signaal dat je echt niet tegen gluten kan. Diarree afgewisseld met obstipatie is ook een signaal dat je lichaam moeite heeft met de grote hoeveelheid gluten.

(Chronische) vermoeidheid

Vermoeidheid. Wie kent het niet? Het komt veel voor en is daarom niet gelinkt aan één specifieke ziekte. Als je echter continu vermoeid bent, dan is het mogelijk een teken van glutenintolerantie.

Zo’n 75% van de mensen met glutenintolerantie heeft vaak last van vermoeidheid.

Blijf je dan toch dagelijks gluten eten dan kun je chronisch vermoeid (4) raken. Bovendien kan het resulteren in een neerwaartse spiraal, want door de glutenintolerantie is de kans groot dat je bloedarmoede ontwikkelt als gevolg van ijzertekort, wat opnieuw bijdraagt aan vermoeidheid en gebrek aan energie.

Huidproblemen

Verschillende huidproblemen kunnen een teken zijn van glutenintolerantie. Zo is iedereen met dermatitis herpetiformis (5)(ziekte van Dühring) gevoelig voor gluten. Ook psoriasis (6), alopecia areata (7)(kale plekken op je hoofdhuid) en chronische urticaria (8)(netelroos) kunnen tekenen zijn van glutenintolerantie. Denk vooral ook aan hardnekkig eczeem. Al deze aandoeningen verminderen vaak als je stopt met het eten van gluten.

Depressieve gevoelens en/of angstaanvallen

Depressieve gevoelens (9) komen vaak voor bij mensen met glutenintolerantie. Hoe dat kan? Daarover bestaan een aantal theorieën.

Allereerst krijgt het lichaam door de inname van gluteneiwitten ook zogenoemde exorfinen binnen. Deze worden normaal gesproken afgebroken, maar bij glutenintolerantie worden de stofjes onvoldoende geneutraliseerd, waardoor ze in de bloedbaan terechtkomen. Mogelijk verstoren ze zo het eigen endorfinesysteem, waardoor depressieve gevoelens en angstgevoelens kunnen ontstaan.

Ook veranderingen van de darmbacteriën door gluten kunnen de kans op depressieve gevoelens vergroten. Als de schadelijke darmbacteriën toenemen, kan dit van invloed zijn op het zenuwstelsel, wat beïnvloedt hoe je je voelt.

Onverklaarbaar gewichtsverlies

Bij onverklaarbaar gewichtsverlies moet je altijd aan de bel trekken bij je huisarts om ernstige ziektes uit te sluiten. Lijkt er niets aan de hand te zijn? Dan kan het een signaal zijn van glutenintolerantie. Door de gevoeligheid voor gluten en hoe het je darmstelsel in de war schopt, kun je gewicht verliezen. Heb je door glutenintolerantie bijvoorbeeld last van waterige ontlasting, dan worden voedingsstoffen niet goed opgenomen en val je af. Oók als je super gezond eet en voldoende vezels binnenkrijgt.

Bloedarmoede door ijzertekort

Heb je vaak last van een lage bloeddruk, vermoeidheid, kortademigheid, duizeligheid, hoofdpijn, een futloos gevoel en/of een bleke huid? Dat kan een teken van bloedarmoede door ijzertekort zijn, een mogelijk gevolg van glutenintolerantie. De dikke darm neemt bij glutenintolerantie namelijk moeilijker voedingsstoffen zoals ijzer op. Herken je de symptomen? Even bloed laten prikken en dan weet je of je bloedarmoede door ijzertekort hebt.

78% van de mensen met dit symptoom (10) zijn na 6 maanden glutenvrij eten hersteld hiervan. Na 12 maanden was 95% hersteld.

Spier- en gewrichtspijn

Als je glutenintolerant bent, kan je lichaam ontstekingen krijgen nadat je gluten hebt gegeten. Daardoor kun je overal in je lichaam pijn krijgen, waaronder in je spieren en gewrichten.

 31% (11) van de mensen met glutenintolerantie heeft veel last van spier- en gewrichtspijn, die vergelijkbaar is met pijn van fibromyalgie.

Wellicht komt dit doordat het zenuwstelsel overgevoelig raakt door de reactie op gluten.

Gevoelloosheid in armen en/of benen

Heb je geregeld last van gevoelloosheid in je armen en/of benen? Dan kan dit ook een teken zijn van glutenintolerantie. 9% (12) van de mensen met dit symptoom heeft coeliakie, tegenover 1% die geen coeliakie heeft. Waardoor de gevoelloosheid precies wordt veroorzaakt is onduidelijk.

Watten in je hoofd

Watten in je hoofd. Engelsen noemen dit brain fog. Het is de benaming voor het gevoel ‘niet helder te kunnen nadenken’. Je voelt je afwezig, een beetje wazig en kunt je moeilijk focussen. Ook voel je je mentaal vermoeid.

Ongeveer 40% (13) van de mensen die glutenintolerant zijn ervaren geregeld deze watten in hun hoofd.

Neem de proef op de som

Als je enkele of misschien veel van deze symptomen herkent, neem dan de proef op de som en stop eens met het eten van brood en bewerkte producten. Toen ik gluten zoveel mogelijk schrapte liet ik niet alleen mijn buikpijn, maar ook mijn vermoeidheid en de watten in mijn hoofd achter me. Ook een hardnekkige plek eczeem verdween voorgoed. Gelukkig zijn er inmiddels talloze glutenvrije granen en zaden op de markt waar je alle kanten mee uit kunt. Heb je inspiratie nodig kijk dan eens bij mijn recepten, ze zijn allemaal glutenvrij; klik daarvoor hier. 

Maak niet de fout door het glutenvrije vak in de supermarkt te bezoeken, vooral niet als je worstelt met je gewicht. Waarom ik je dit adviseer lees je hier: Glutenvrij eten: vermijd deze valkuil   Tot slot: sla niet door en probeer het niet perfect te doen. Je gezondheid wordt bepaald door wat je grotendeels eet, niet wat je af en toe eet.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen hierboven. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Ben jij je beter gaan voelen na een tijdje glutenarm eten?

Bronnen

1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25583468

2 https://www.naturalnews.com/032823_gluten_intolerance_celiac_disease.html

3 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4053283/

4 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25047419

5 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9814827

6 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14638373

7 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7557104

8 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16609761/

9 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18422970

10 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11197242

11 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24885375/

12 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16835287/

13 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24885375/