Ghee of geklaarde boter; een vet met heel bijzondere eigenschappen

Op mijn zoektocht naar méér energie kom ik regelmatig nieuwe informatie en soms ook nieuwe producten tegen zoals ghee. Ik had het al eens geprobeerd maar vond het eerlijk gezegd niet echt lekker. Maar toen ik las hoe ongelooflijk gezond het is wilde ik het natuurlijk nog een keer proberen. Ik kocht de beste kwaliteit die ik kon vinden en als ik nu niet oppas raak ik eraan verslingerd!

Ghee; ook voor mensen die lactose- en caseïne-intolerant zijn.

Ghee wordt ook wel geklaarde boter genoemd. Je kunt het zelf maken van grasboter maar het is overal kant-en-klaar te koop. Door middel van langzame verhitting van boter stollen de melkeiwitten in de boter. Als je het schuimlaagje dat bij verhitting boven komt drijven eraf schept en de gesmolten boter vervolgens door een kaasdoek giet kan je de melkeiwitten eruit zeven. Wat overblijft is ghee; een geklaarde boter die ook geschikt is voor mensen met een lactose/caseïne-intolerantie of -allergie.

Ghee is in principe eindeloos houdbaar en zal niet bederven, zelfs niet buiten de koelkast. Draai de deksel er niet vast op; ghee wil ‘ademen’. Het is een vet dat verhit kan worden tot maar liefst 250 graden zonder te oxideren; erg geschikt dus voor bakken, braden en zelfs frituren als je dat zou willen (daar ben ik geen fan van maar stel dat je dat een keer wilt).

Ghee is al eeuwenlang bekend als geneesmiddel

Ghee staat binnen de Ayurvedische geneeskunde al eeuwenlang bekend als medicijn. Zowel om te eten als om op de huid te smeren. Het wordt onder andere gebruikt als een soort transportmiddel om genezende kruiden beter door de huid te laten opnemen. In de Ayurveda wordt ghee ook gezien als een middel dat kan worden ingezet voor de verjonging en vernieuwing van organen, weefsels en cellen. In oude religieuze Indiase geschriften wordt vaak gesproken over ghee. Dat belooft dus nogal wat.

Inmiddels weten we ook vanuit wetenschappelijk onderzoek welke eigenschappen ghee allemaal heeft en waarom het zo gezond voor ons is. Ik heb enkele belangrijke eigenschappen voor je eruit gelicht, maar er zijn er nog meer.

Boterzuur of butyraat beschermt je darmwand

Ghee valt onder de verzadigde vetten maar bevat net als kokosolie een bijzonder type vetzuur: korte-keten vetzuren. Deze korte-keten vetzuren staan ook wel bekend als butyraat of boterzuur. Butyraat is een belangrijke beschermer van je darmslijmvlies. Door het verteren van vezels in je darmen wordt door gezonde darmbacteriën hetzelfde beschermende butyraat gevormd, maar lang niet iedereen heeft voldoende van deze gezonde darmbacteriën in zijn/haar darmen. Ghee zorgt enerzijds voor een gezond darmslijmvlies en voedt anderzijds de gezonde darmbacteriën, zodat deze het zelf weer kunnen gaan produceren. Mede dankzij deze eigenschap beschermt ghee tegen darmkanker; butyraat is verantwoordelijk voor de groei en werking van dikkedarmcellen.

Butyraat is een krachtige ontstekingsremmer

Butyraat staat bekend als een krachtige ontstekingsremmer. Het is de werkzame stof in veel medicijnen die ontstekingen moeten remmen. Uit onderzoek van het World Journal of Gastroenterology (1) blijkt dat patiënten met ontstekingen in hun darmen, zoals bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, zelf niet genoeg butyraat in hun darmen produceren. Het gebruik van ghee kan hierbij ondersteunend werken. In de Ayurveda werd ghee dan ook eeuwenlang succesvol ingezet bij allerlei spijsverteringsproblemen maar ook bij allergieën, artritis en auto-immuunziektes.  We begrijpen nu waarom het zo goed werkt.

Ghee gaat de strijd aan met chronische ontstekingen

Doordat butyraat een krachtige ontstekingsremmer is werkt het tegen allerlei ziektes waar een chronische ontsteking aan ten grondslag ligt. Denk aan hart- en vaatziektes, insulineresistentie en diabetes, maar ook aan kanker, wat steeds vaker gezien wordt als een uiting van chronische ontstekingen op celniveau. Dit lijkt met name verband te houden met de hoge concentratie van geconjugeerd linolzuur (CLA)  in ghee, wat kankerwerende effecten heeft maar ook meehelpt bij de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed.

Uit een studie gepubliceerd in het The Netherlands Jounal of Medicine (2) bleek dat de inname van verzadigde vetten geen relatie had met hart- en vaatziektes zoals vaak wordt gedacht. Een hoge inname van koolhydraten heeft deze relatie juist wel. Er zijn inmiddels duizenden onderzoeken die dit aantonen.

Gezonde vetten bevorderen de opname van vitamines en mineralen

Als je me een tijdje volgt dan weet je dat ik zeg dat een rauwkostsalade veel gezonder wordt met wat gezonde vetten erin. De gezonde vetten stimuleren de opneembaarheid van vitamines en mineralen vanuit je darmen in het bloed, zodat ze gemakkelijk naar alle cellen van je lichaam kunnen worden vervoerd en daar hun werk kunnen doen.

Sommige gezonde vetten zijn gezonder dan andere als het gaat om de opname van nutriënten in je darmen. Ghee behoort bij de toppers. Ghee zelf bevat daarbij veel omega 3- en omega 9-vetzuren en de in vet oplosbare vitaminen A, D, E en K.

Ghee geeft snel energie en maakt je niet dik

Net als kokosolie bevat ghee een type vetzuur, in dit geval korte-keten vetzuren, die door het lichaam gelijk kunnen worden gebruikt als energie. Butyraat wordt door de darmwand opgenomen in het bloed en kan direct, via de lever, naar alle cellen worden getransporteerd om te worden gebruikt als energie. Net als de vetzuren van kokosolie kunnen ook deze vetzuren de cellen van je hersenen bereiken, die normaal gesproken glucose gebruiken als brandstof. Het is dus een snelle en gezonde vorm van energie, zowel voor je lichaam als je hersenen.

Dit type vetzuren kan niet worden gebruikt voor vetopslag in je lichaam; ze worden gelijk verbrand. Daarom word je er niet dik van en hebben ze ook geen invloed op je cholesterolniveau. Het is misschien even wennen aan het idee dat je niet vet wordt van vet, maar wen er toch maar aan, want het is echt zo. Ik spreek onder andere uit eigen ervaring.

Sterkere tanden en soepelere bloedvaten dankzij meer vitamine K2

In gezonde darmen worden onder andere bepaalde vitaminen B en vitamine K2 aangemaakt. Vitamine K2 speelt een belangrijke rol in ons lichaam. Een belangrijke functie van K2 is dat het meehelpt om calcium in onze botten en tanden te krijgen en ze daardoor gezonder en sterker te maken. Een andere belangrijke functie is dat het meehelpt om plaque uit aderen te krijgen en daardoor gaat het dus aderverkalking tegen. De meeste mensen, zo’n 80%, hebben darmen die onvoldoende K2 aanmaken. Ghee, mits van gras gevoerde koeien, bevat het volop.

Ghee helpt bij obstipatie en afvoeren van afvalstoffen

Aangezien ghee gezonde voeding is voor vriendelijke darmbacteriën helpt het mee om spijsverteringsproblemen als obstipatie te voorkomen. Ghee helpt ook mee om droogte in het lichaam te voorkomen, een bekende oorzaak van vroegtijdige veroudering. Het bevat vitamine E, een bekende antioxidant die meehelpt om een beschadigde huid, bijvoorbeeld als gevolg van een verwonding, te helpen helen. Volgens de Ayurveda helpt ghee ook mee om vetcellen en toxische stoffen die opgeslagen liggen in deze vetcellen af te voeren.

Mede dankzij deze laatste eigenschap en de stimulerende werking op het spijsverteringssysteem wordt ghee dan ook gezien als hulpmiddel bij het afvallen. Ik zei het al: je wordt niet dik van gezond vet eten!

Kies altijd de beste kwaliteit; in dit geval grasgevoerd

Als het gaat om vetten raad ik altijd met klem aan om de allerbeste kwaliteit te kopen die je kan vinden. Wat ghee betreft bedoel ik dan ghee gemaakt van boter van biologisch gehouden, grasgevoerde koeien. Maak je het zelf, kies dan ongezouten, biologische grasboter. Een uitstekende kwaliteit ghee kan je hier vinden. 

Op YouTube staan veel filmpjes die laten zien hoe je het zelf kunt maken (ik zal er zelf ook een filmpje over maken maar dat is er nog niet van gekomen). Ik heb wel een filmpje gemaakt over hoe ik mijn koffie een boost geef met kokosolie: bulletproof koffie. Tegenwoordig doe ik dat ook met ghee en eerlijk gezegd vind ik het met ghee nog véél lekkerder! Klik hier voor het filmpje. 

Gezonde voeding voor je lichaam, gezonde voeding voor je hersenen. Maar bedenk wel: als je meer gezonde vetten toevoegt aan je dagelijkse menu, schrap dan meer en meer de ongezonde koolhydraten. Niet te veel chocolade-paaseitjes dus dit komende weekend!

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Heb jij een lekker recept met ghee voor ons?

Bronnen

1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3070119/

2 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21978979