Eten we om te leven of leven we om te eten?
in Mindset
7 min. leestijd

Eten we om te leven of leven we om te eten?

In mijn studententijd (lang geleden) ging er een grapje rond dat er drie maten condooms waren: large, extra large en kingsize. Welke stoere vent wil er immers aan de kassa van de drogist gespot worden met maatje small? Hier moest ik aan denken toen ik de enorme porties ijs, al dan niet met een berg slagroom, voorbij zag komen op de verschillende terrasjes tijdens mijn vakantie. Er schijnen alleen nog maar ijsjes in de maten large, extra large en kingsize verkocht te worden. En met de toename van de porties lijkt ons energieniveau recht evenredig af te nemen. 

Onze maag is nog steeds maar een vuist groot

Alles schijnt groter te moeten als het gaat om onze voeding. Het gaat steeds minder om kwaliteit en steeds meer om kwantiteit. Grotere flessen frisdrank en grotere zakken chips in de supermarkt. Grotere porties ijs op het terras en voorgerechten als hoofdgerechten op ons bord in restaurants. Alsof onze magen de afgelopen jaren in omvang gigantisch zijn gegroeid. Waarschijnlijk zijn veel magen dat ook, maar dat is dan meer een kwestie van oprekken geweest dan het gevolg van een natuurlijke ontwikkeling. In mijn ogen zijn veel porties large, extra large of kingsize geworden. Small en medium hebben we ergens bij de millenniumwisseling achtergelaten in de 20ste eeuw. Dit maakt me boos en verdrietig.

Kwetsbaar in al hun omvang

Het maakt me boos omdat ik wel begrijp dat veel horeca-eigenaren mee willen doen met deze trend van groot, groter, grootst. Als je concurrent het doet en jij niet dan komen je klanten misschien niet meer terug. Money rules the world. Dat maakt me boos. Maar het maakt me vooral verdrietig omdat de ongezonde gevolgen ervan zo zichtbaar zijn. Vooral aan de rand van het zwembad. Het zijn vooral de te dikke kleine peuters en jonge pubers die me diep in mijn hart raken. Ik kan er tranen van in mijn ogen krijgen. Ze zijn in mijn ogen zo kwetsbaar ondanks hun stevige, mollige lichamen. Kijk ze maar eens diep in hun ogen. Ik zie er doorgaans weinig sprankelende, enthousiaste levensvreugde in. Geen kind wil namelijk te dik zijn. Wie neemt hier nou de verantwoordelijkheid voor, denk ik dan. Waar staan wij hier als volwassenen? Wat kunnen we hieraan doen?

We zijn allemaal kikkers in een lekker warm bad

Natuurlijk zijn de ouders de eerste, aangewezen personen als het gaat om de verantwoordelijkheid voor jonge mensen. Ik ben ervan overtuigd dat alle ouders het beste willen voor hun kind. Te dik zijn is niet gezond voor je kind, dat weet iedere ouder. Begrijp me goed;  ik weet als niemand anders dat te dik zijn vaak niet eens te maken heeft met hoevéél iemand eet, maar veel meer met wát er wordt gegeten. Ergens onderweg is er de afgelopen tientallen jaren daarmee iets goed mis gegaan.

Ik trek graag de vergelijking met de gekookte kikker. Als je een gekookte kikker in heet water gooit springt hij er gelijk uit. Het is hem veel te heet. Als je hem in koud water zet en dit pannetje langzaam opwarmt dan blijft hij lekker zitten. Hij voelt niet dat zijn eiwitten langzaam aan het stollen zijn. Hij blijft zitten en gaat dood. Ik heb het gevoel dat we in onze huidige samenleving allemaal in een pan lekker warm water zitten maar dat het hoog tijd wordt om eruit te springen. Voordat al onze eiwitten gestold zijn ofwel we ziek worden. Het is hóóg tijd om wakker te worden.

De derde generatie junkfood groeit nu op

Een Duitse wetenschapper, prof. dr. W. Kollath (1892-1970) heeft jarenlange laboratoriumproeven gedaan met ratten en onze voeding. Ratten zijn net als wij omnivoren maar hun voortplanting, stofwisseling en veroudering gaat dertig keer sneller dan bij ons. Laboratoriumproeven met ratten kunnen in twee jaar (dus 60 jaar op een mensenleven) een indicatie geven wat voeding met ons doet én wat het kan doen met een volgende generatie. Ik heb begrepen dat uitkomsten van proeven met ratten en voeding over het algemeen representatief zijn voor effecten bij mensen.

Prof. Kollath heeft ratten drie generaties lang gevoerd met industrieel bewerkte voedingsmiddelen. Dit zijn voedingsmiddelen die veelal ontdaan zijn van onmisbare bouwstoffen voor het lichaam. Het zijn dus voedingsmiddelen waar veel mensen zich tegenwoordig grotendeels mee voeden. Zeg maar bijna alle pakjes, zakjes en prakjes in de supermarkt; vrijwel alles met een verpakking waar een barcode op staat. Zo’n beetje 80% van wat er in de supermarkt op de schappen ligt.

Derde generatie junkfood wordt eerder ziek

Opvallend was dat de ratten goed in staat bleken om nakomelingen te krijgen en dat deze zelfs net zo oud werden als de goed gevoerde ratten in de controlegroep. Maar de ouderdom ging gepaard met meer ziektes en gebreken. De nakomelingen vertoonden degeneratieverschijnselen; zeg maar chronische ziektes. Opvallend bij de derde generatie was ook dat deze ziektes en gebreken op steeds jongere leeftijd al begonnen. Het eerste jaar ging het nog goed, maar daarna begonnen de problemen. Bij ons dus te vergelijken met 30 jaar. De jongeren aan het zwembad anno 2013 zijn veelal de derde generatie die leeft op industrieel bewerkte voedingsmiddelen, die vanaf medio vorige eeuw op de markt begonnen te komen. Volgens prof. Kollath kunnen we verwachten dat zij vanaf hun 30ste levensjaar in de problemen zullen komen met hun gezondheid. Hallo! Tijd om wakker te worden!

Opgebouwde tekorten aan bouwstoffen gaan over op kinderen

Een van de conclusies van prof. Kollath was dat tekorten aan onmisbare bouwstoffen in het lichaam worden veroorzaakt door industrieel bewerkte producten en dat dit op termijn zal leiden tot gezondheidsklachten. Belangrijker is echter dat hij heeft geconcludeerd dat opgebouwde tekorten worden doorgegeven aan een volgende generatie! Bij elke volgende generatie leiden opgebouwde tekorten bij de ouders op jongere leeftijd van de kinderen al tot gezondheidsproblemen. Zij zijn als het ware bij de geboorte gestart met een beperkte reservevoorraad van bouwstoffen.

Prof. Kollath publiceerde zijn onderzoeken al tientallen jaren geleden. Er zijn meer van dit soort onderzoeken op internet te vinden. Toch zijn we met elkaar niet gezonder gaan eten de afgelopen jaren. In tegendeel zou ik zeggen. Ook zien we de gevolgen ervan steeds meer om ons heen. Steeds meer jonge mensen krijgen bijvoorbeeld diabetes 2, een ziekte die vroeger ouderdomssuiker werd genoemd omdat het alleen bij ouderen voorkwam. Het water om ons heen wordt steeds heter.

Genotsmiddelen zijn voedingsmiddelen geworden

Wat hebben we nodig om uit ons te heet geworden bad te springen? Dat een kikker er niet bij nadenkt en lekker blijft zitten, alla. Maar wij mensen hebben toch onze hersenen gekregen en kunnen bedenken dat te heet water niet gezond voor ons is? Ofwel: dat teveel industrieel bewerkt voedsel; teveel suikers en geraffineerde koolhydraten; kingsize ijsco’s en liters cola niet gezond voor ons zijn. Het neemt namelijk de plek in van gezonde, natuurlijke voedingsmiddelen die we in plaats daarvan ook hadden kunnen eten en die ons lichaam nodig heeft om optimaal te kunnen blijven functioneren. Genotsmiddelen zijn onze voedingsmiddelen geworden, met als gevolg een tekort aan bouwstoffen. Waarom is het zo moeilijk om te veranderen?

Wanneer springen we uit het te heet geworden water?

Hier heb ik eens over nagedacht aan de rand van een zwembad. Volgens mij zijn er drie redenen:

  1. Gebrek aan kennis. Veel, ook goed opgeleide mensen, kennen de gevaren niet van industrieel bewerkt voedsel en de tekorten die je hiermee op termijn opbouwt in je lichaam. Hier zou naar mijn mening veel méér bekend over moeten worden gemaakt. De overheid, gezondheidsorganisaties, zorgverzekeraars, patiëntenverenigingen, artsen, medisch personeel en iedereen die zich bezighoudt met gezondheidszorg zou hier een rol in kunnen spelen. Maar ik zie weinig beweging. Onze reguliere geneeskunde lijkt te lijden aan het blijf-zitten-waar-je-zit-en-verroer-je-niet-syndroom. We zullen allemaal onze eigen verantwoordelijkheid moeten nemen. En als volwassenen hebben wij ook een verantwoordelijkheid naar onze kinderen. Waarbij naar mijn mening in dit opzicht alle kinderen op deze wereld van iedereen zijn. Laten we onze verantwoordelijkheid nemen, onszelf goed blijven informeren en verstandige keuzes maken in de supermarkt, op het terras en in restaurants. Waarmee ik niet zeg dat je nooit eens een kingsize-ijsje mag eten 🙂  Zolang je je maar realiseert dat het een genotmiddel is, geen voedingsmiddel.
  2. De verslavende werking van industrieel bewerkt voedsel. Waarom is het zo moeilijk om te stoppen met roken, met alcohol en met drugs? Omdat ze een verslavende werking hebben op ons lichaam. Ditzelfde geldt voor industrieel bewerkt voedsel met haar suikers, transvetten en chemische toevoegingen. We krijgen er een dopaminestoot van in onze hersenen die zegt: ‘lekker! Ik wil meer!’ Ons lichaam is nog steeds gebouwd op het vergaren van voedsel want dat hebben we nodig om te overleven. Ons lichaam wil suikers en vetten want dat betekent energie. Maar ons lichaam is nooit gebouwd op industrieel bewerkt voedsel en al helemaal niet op kingsize porties daarvan. Een slecht eetpatroon zullen we moeten benaderen als een verslaving. Je kunt er vanaf komen maar het is niet altijd makkelijk. Lees meer over de verslavende werking van industrieel bewerkt voedsel in mijn blogs: Obesitas en het gevecht om onze beperkte maagomvang
  3. Een warm bad maakt slaperig. Naar mijn mening laten veel mensen zich in slaap sussen; ze zijn al zover uitgeblust dat ze de energie niet meer hebben om voluit tot leven te komen. Veel mensen hebben naar mijn mening geen benul van het niveau van levenskracht, vitaliteit, energie en daadkracht die we als mensen in ons hebben zitten. Kijk eens naar gezonde, spelende kinderen! Iedereen beschikt over deze oer-levenskracht waaruit we zijn voortgekomen. Ik ben ervan overtuigd dat veel mensen verbaasd zouden staan van de enorme voorraad energie waar ze over kunnen beschikken als ze maar uit het warme water zouden stappen en zichzelf beter gaan voeden. Ik hoor het dagelijks terug van mijn klanten. Er valt zóveel energie en gezondheid te winnen met een gezond voedingspatroon! Wil jij aan het eind van je leven concluderen dat je mooie dromen had maar dat je ze door gebrek aan energie niet hebt kunnen waarmaken? Dat je heerlijk hebt gegeten maar niet hebt geleefd? Kom dan uit het warme bad! Leef je leven voluit, maak je dromen waar en laat de wereld een beetje mooier achter!

Wil jij na je vakantie waarin je hopelijk, net als ik, hebt genoten van allerlei lekker eten en drinken, weer even lezen waarom het voor je gezondheid en energieniveau aan te raden is om zoveel mogelijk suikervrij, zuivelvrij en glutenvrij te eten? Bestel dan nu mijn boek Het Energieke Vrouwen VoedingsKompas!

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knopen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat.

Trea, @TotallyYin
Door

Trea, @TotallyYin

op 23 Aug 2013

Ook ik kan me verbazen over deze ontwikkeling. Na onze vakantie in de USA deze zomer, krijg je een beeld van Nederland over een aantal jaren. Daar word je niet blij van. Om me heen zie ik gelukkig wel steeds meer mensen de hier bewust mee omgaan, hoe meer hoe beter. Daarom ga ik je bericht ook zeker delen, thnx!

Ingrid langen
Door

Ingrid langen

op 23 Aug 2013

Ha Marjolein, wat een mooi kritisch artikel is dit weer! Ik vraag me wel af wanneer dit gedachtegoed eindelijk eens 'mainstream' gaat worden....want het is toch te gek dat dit maar door kan gaan. En ook hier zal de verandering wel van onderaf moeten komen. Van overheid, industrie en medische sector hoef je weinig tot niets te verwachten. Die zitten lekker in hun warme badje.

Martine
Door

Martine

op 24 Aug 2013

Mooi betoog, helemaal waar. Ik probeer een springerige kikker te zijn en mensen te vinden die mee willen werken aan deze bewustwording en vooral oplossingen. Het moet van onder EN van boven komen. Ivan Wolffers beschrijft dat heel helder in zijn boek over leefstijl.

Winnefred van Dijk
Door

Winnefred van Dijk

op 25 Aug 2013

Helemaal mee eens!(ook dat af en toe een beetje "zondigen" geen kwaad kan) Het belangrijkste is het om deze informatie bij alle kinderen (liefst zo jong mogelijk) te krijgen. Helaas is er (te) weinig aandacht voor gezonde voeding op de peuterspeelzalen en basisscholen om over middelbare scholen nog maar te zwijgen... Je zou met ieder kind vanaf een jaar of 4 aan de gang moeten met proef- en kookles op een speelse wijze. Gewoon iedere dag eens een lekker stukje fruit/groente/noten laten proeven en iets als groentepannenkoekjes samen maken... Zodra ze ouder zijn wordt het al moeilijker, heb ik gemerkt. Hetzelfde geldt voor bewegen dat idd voor een jong kind vanzelfsprekend is maar zodra de televisie- en gameverslaving zijn intrede doet op de achtergrond raakt. Wat ik ook moeilijk vind in de discussie hierover is dat iedereen altijd komt met voorbeelden van mensen die alles kunnen eten/roken/drinken en toch (gezond) de 90 halen! Wellicht dat dit dan bij de volgende generatie voorgoed verleden tijd zal zijn ;-(

fiona
Door

fiona

op 26 Aug 2013

Hallo marjolein, goed blog weer! Heb dezelfde ervaring gehad aan het zwembad op een nederlands vakantiepark. Hele dikke kinderen van een jaar of 9, lopend met een ijsco in de hand of bakje patat of chips. Ik werd er heel verdrietig van. Ik vroeg aan mijn kinderen of ze het vervelend vinden dat ze van mij (bijna) nooit zulke dingen krijgen. Hun antwoord was dat ze dat niet misten en dat ze het zo zielig vonden voor dat dikke kindje wat juist voorbij liep. Tja t is echt triest. Heel blij dat jouw blog me telkens weer inspireert om gezond en biologisch eten na te streven :-) thanx!! Grtn fiona

Alice
Door

Alice

op 30 Aug 2013

Beste Marjolein, Dank je wel voor al de info steeds weer. Ik denk soms ook bij de restaurants :Wat voor maag verwachten jullie dat we hebben? Het is best wel een puzzel om iets goeds binnen te krijgen, vooral nu ik informatie over fytinezuur heb gelezen. Dat is ook een item dat we niet moeten onderschatten. Misschien wil je daar ook eens over schrijven? Groet Alice.

Tineke
Door

Tineke

op 10 Jun 2014

Laatst was ik in een ziekenhuis in Amsterdam en zag dat er Douwe Egberts koffiewagens rondgeduwd werden om de patiënten te voorzien van een extraatje koffie of zo. In elk geval stond er een keur aan de vloeibare gesuikerde smaakmakers op! Je ziet dus dat ze het in dat ziekenhuis dus ook helemaal niet hebben begrepen en zijn gezwicht voor de sponsoring. In een noordelijk ziekenhuis hebben ze wagens met extra tussendoortjes om iets aan de "ondervoeding" te doen. Een hip onderwerp. Maar er staan wel candy bars, poffertjes en andere prut op. Slechts vulling dus. En kijk maar eens in de (personeels)restaurants van ziekenhuizen: Megamaxi panini's en andere kant&klare broodmaaltijden met wel een halve punt brie erop en maxi pastasalades staan er klaar voor je en kosten bijna niks, omdat de prijzen gesubsidieerd worden uit de gezondheids-pot nota bene.

Floor Besselink
Door

Floor Besselink

op 14 Mar 2015

Dit is een artikel naar mijn hart. Als kind was ik ook veel te dik, iedere ochtend een bord brinta met een klont "boter" en flink veel suiker, want dat was goed voor de spieren. Het verbaast me iedere keer weer wat mensen onder gezonde voeding verstaan. Het voorlichtingsbureau voor de voeding? Als het voorlichtingsbureau voor de voeding eerlijk was, lag binnenkort de hele agrarische sector op z'n gat, de zogenaamde voedingsiedustrie plat en de supermarkten konden hun deuren wel sluiten, want er viel geen droog brood meer te verdienen. Quote; "blikgroente is net zo gezond als verse groente, het bevat evenveel vitamine". Net zo weinig vitamine zullen ze bedoelen, plus alle toevoegingen. Ik heb al jaren het diëet van zo min mogelijk suiker, zout, witmeel en dierlijke vetten. Nou, dan ben je snel klaar met boodschappen doen. Sinds kort probeer ik veganistisch te eten;dus weer etiketten lezen en schrikken van alle onnodige toevoegingen. Hoe is het mogelijk dat in deze tijd van overvloed aan informatie mensen zo weinig stilstaan bij dat wat ze in hun mond stoppen? Dat moet veranderen, maar hoe? Ik ondervind veel weerzin tegen mijn manier van eten, word zonder meer veroordeeld. Mensen willen niet eens luisteren naar mijn beweegredenen. Ik voel me een roepende in de woestijn. Dus ga door met het plaatsen van dit soort artikelen, misschien dat er dan een paar kikkers uit de pan springen als het water te heet wordt. Floor Besselink

Reactie plaatsen

Meer advies over 

vitaliteit en gezondheid?

Er staan meer dan 300 waardevolle artikelen op je te wachten!