Koffie ontvrienden; 10 redenen waarom je hormonen hier blij van worden
In de Energieke Vrouwen Inner Circle, onze community, houden we zo nu en dan een challenge om een week geen koffie te drinken. Koffie ontvrienden noemde een van de deelneemsters het. Tegen koffie zeggen: “Ik word nerveus van jou, je kost me energie en ik krijg een opgejaagd gevoel van je. Je bent me te druk en ik zoek nou juist rust. Dag koffie, het ga je goed. We ontmoeten elkaar wel weer een keer!” Oef, dat valt nog niet mee, dat ontvrienden moet ik zeggen.
Als het je helemaal niets lijkt, is het juist goed voor je
Ik ben dol op goede koffie. Geen senseo of nespresso geneuzel. (Aluminium vergiftiging schijnt wereldwijd fors toegenomen te zijn mede dankzij koffie verpakt in aluminium cupjes). Een goede barista als ik onderweg ben of thuis filterkoffie in mijn Hollandse Moccamaster. Je mag me er ’s morgens vroeg voor wakker maken. Dat wil zeggen; ik begin de dag altijd met een glas warm water met citroen en daarna een pot thee. Maar rond half 11 beginnen mijn cellen om koffie te roepen. Liefst bulletproof, dus met kokosolie of boter. Soms met opgeklopte geitenmelk als ik mezelf echt wil verwennen. Nog nooit van bulletproof koffie gehoord? Bekijk dan de video:
Ik drink voor 12 uur dan 2, hooguit 3 kopjes. Ik dacht dat het me niet zo moeilijk zou vallen om deze te laten staan. Dat valt me eerlijk gezegd best tegen. Dit vertelt me dat het daarom juist heel goed voor me is. Grrrrrr.
Suiker, zuivel en gluten laten staan is voor veel vrouwen 10 keer makkelijker dan ‘nee’ zeggen tegen koffie
Is koffie zo slecht dan? Niet echt. Maar….
Er zijn veel studies die de gezondheidsvoordelen van koffie beschrijven. Zo bevat het volop antioxidanten en polyfenolen; gezonde plantenstoffen. Deze gezonde stoffen zitten echter ook volop in groenten en fruit en in een veel grotere variatie.
Overigens zitten deze gezonde stoffen in de koffie zelf, niet in de cafeïne. Maar het is wel de cafeïne die zorgt voor het verslavende effect, zeker als je meer dan 3 koppen per dag drinkt. Ken jij mensen die 10 of meer koppen koffie per dag drinken om ‘wakker’ te blijven? Ik kende ze vroeger op kantoor wel. De koffiejunkies. Ze leken er nog trots op te zijn ook.
Hoe meer koffie je drinkt, hoe meer je ervan nodig hebt om hetzelfde oppeppende effect te krijgen. Inderdaad, dit noemen we een verslaving.
Koffie nodig om later op de dag een energiedip tegen te gaan?
In mijn boek Eet meer energie beschrijf ik hoe dit verslavende proces in zijn werk gaat. In het kort: cafeïne blokkeert de neurotransmitter adenosine; het stofje in je hersenen dat een signaal afgeeft dat je moe wordt. Dat is precies wat je wilt natuurlijk: wakker en alert blijven en dit signaal van vermoeidheid niet ontvangen. Cafeïne doet dit door de receptoren (ontvangers van de boodschap) bezet te houden.
Je hersenen zullen als gevolg hiervan echter meer adenosine-receptoren aanmaken zodat je weer gevoeliger wordt voor de boodschap ‘moe worden’. Je hersenen willen niet dat je als een dolle door blijft gaan: zij weten weet dat rust belangrijk voor je is. Door deze extra adenosine-receptoren daalt je totale energieniveau over de hele linie sneller waardoor je meer en meer koffie nodig hebt. Je oude, normale niveau van energie krijg je dan pas als je veel koffie drinkt. Zie je hoe geniepig deze valkuil van verslaving werkt?
Meer koffie; minder gevoelig voor oppeppend effect. Nog meer koffie; nog minder gevoelig voor oppeppend effect. Heel veel koffie ….. enz. enz.
Je hormonen, wat vinden die er eigenlijk van?
Ik hoor regelmatig dat koffie drinken PMS-klachten erger maakt en ook opvliegers en nachtzweten lijken bij veel vrouwen te worden getriggerd door koffie. Alle voeding heeft altijd een effect op onze hormonen. Welke gevolgen voor onze hormoonhuishouding heeft koffie nog meer? Weinig vrouwen zijn zich hiervan bewust. Worstel jij met schildklierproblemen, een autoimmuunziekte, te veel stress, angstaanvallen of slaapproblemen? Lees dan vooral verder.
Koffie lijkt onschuldig. Water met een smaakje. Vergis je niet, het heeft meer impact dan je denkt.
Koffie verhoogt je bloedglucose niveau
Ben jij redelijk suiker- en koolhydraatverslaafd en probeer je hier vanaf te komen? Heb jij diabetes 2 of ben je insulineresistent? Wees je er dan van bewust dat ook koffie je bloedglucose doet stijgen.
Als je bloedglucosespiegel flink schommelt maakt je lichaam steeds cortisol aan, wat een extra belasting betekent voor je bijnieren. Zit je in een burn-out of ben je flink gestresst dan heb je je bijnieren juist hard nodig om daar bovenop te komen. Bovendien ontregelen bloedglucoseschommelingen je immuunsysteem zodat je weerstand daalt.
Koffie in een stressvolle periode betekent een extra belasting voor je bijnieren als tenminste je bloedglucose niet stabiel is
Het kan extra behoefte aan suiker en koolhydraten creëren
Als je bloedglucose nog flink schommelt zal het na een piek in een dal terecht komen. Te weinig glucose in je bloed voelt niet lekker: je kunt er trillerig van worden en hoofdpijn van krijgen. Je lichaam stuurt je dan op pad om je glucose omhoog te krijgen. Iets snaaien wat rijk is aan zoetigheid of koolhydraten ligt dan erg voor de hand. Herkenbaar?
Koffie bij een zoetig ontbijt (fruit, broodproducten, ja ook zuivel) kan later op de ochtend een sterke behoefte aan suikers geven.
Koffie kan Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) en een lekkende darm verergeren
Koffie stimuleert de productie van het hormoon gastrine dat op zijn beurt weer de productie van maagzuur stimuleert. Koffie kan ook de productie van gal stimuleren, dat is waarom sommige mensen naar het toilet rennen na het eerste kopje.
Als je een gezonde spijsvertering hebt is dit allemaal geen probleem. Maar bij vooral mensen met een autoimmuunziekte zoals Hashimoto of darmproblemen zoals PDS en een lekkende darm kan dit extra problemen geven omdat koffie het darmslijmvlies kan beschadigen (1).
Ben jij lange tijd gestresst? Koffie belast je bijnieren.
Je bijnieren zijn verantwoordelijk voor de productie van cortisol; het hormoon dat je overdag actief houdt. Niet veel vrouwen weten dat een langdurige productie van een teveel aan cortisol leidt tot een disbalans in allerlei andere hormonen, wat uiteindelijk kan leiden tot niet alleen extreme vermoeidheid, maar ook onverklaarbare gewichtstoename, slaapproblemen, emotionele uitputting en zelfs depressieve klachten om er maar een paar te noemen. Lees hierover meer in mijn blog over de bijnieren.
Een depressie is een vorm van gebrek aan energie
Koffie stimuleert de productie van cortisol; daarom krijg je er energie van! Maar het betekent dus ook een extra belasting voor je lichaam. Pas hiermee op, vooral als je een autoimmuunziekte hebt. Je bijnieren en cortisol hebben namelijk invloed op je immuunsysteem, dat bij een autoimmuunziekte al uit balans is.
Koffie bevordert oestrogeendominantie (inderdaad, dit is slecht nieuws)
Het is algemeen bekend dat koffie oestrogeendominantie (2) bevordert en geloof me, oestrogeendominantie is slecht nieuws. Dit betekent dat je te veel oestrogeen hebt ten opzichte van progesteron of over het algemeen te veel oestrogeen in je lichaam.
Als er sprake is van oestrogeendominantie in je lichaam dan ontstaan er legio met name vrouwelijke klachten. In mijn boek Het Energieke Vrouwen Voedingskompas noem ik er wel 20: van hardnekkig overgewicht tot pijnlijke menstruaties en van migraineaanvallen tot borstkanker. Heel veel klachten in een vrouwenlichaam ontstaan door een teveel aan oestrogeen.
Voel jij je niet helemaal top? Schrap dan eens koffie voor een week en kijk wat het met je doet. Nieuwsgierigheid is een gezonde eigenschap als je aan je gezondheid wilt werken.
Het kan indirect een negatief effect hebben op het schildklierhormoon T3
Oestrogeendominantie heeft ook een negatief effect op je stofwisseling doordat het de omzetting van het inactieve schildklierhormoon T4 in het actieve T3 belemmert. Zonder het actieve T3 krijg je symptomen van een trage schildklier waaronder vermoeidheid en overgewicht. Lees in dit artikel meer over schildklierhormonen en hoe je dit goed kan laten testen: Gebrek aan energie? Heb je misschien een trage schildklier?
Gebruik jij het schildklierhormoon levothyroxine? Onderzoek heeft aangetoond dat koffie de opname van het schildklierhormoon (levothyroxine) remt; daarom mag je tot een uur na inname geen koffie drinken.
Ben jij gevoelig voor gluten? Pas dan ook op met koffie
De helft van de mensen die gevoelig zijn voor gluten zijn vaak ook gevoelig voor andere granen of zuivelproducten. De eiwitstructuur daarvan is namelijk vergelijkbaar. Veel mensen met een glutenintolerantie zeggen van koffie hetzelfde effect te krijgen. Persoonlijk ben ik ook glutenintolerant maar ik heb dit effect nooit gemerkt bij koffie. Maar je weet maar nooit.
Koffie kan ook chronische ontstekingen juist bevorderen
Koffieliefhebbers die gezondheid hoog in het vaandel hebben staan wijzen altijd op de antioxidanten in koffie. Ik deed dat ook altijd. Antioxidanten zijn goed want ze gaan verborgen ontstekingen in het lichaam tegen. Uit nieuw onderzoek (3) blijkt echter dat koffie bij sommigen juist wel een ontstekingsbevorderd effect heeft! Het is dus lang niet altijd goed voor iedereen; we zijn allemaal uniek. Vooral een teveel van iets gaat tegen ons werken.
Verborgen ontstekingen in het lichaam zijn de start van alle chronische ziektes. Deze wil je te allen tijde proberen te voorkomen
Het heeft een vochtafdrijvend effect
Moet jij al snel plassen na een kop koffie of zwarte thee? Dit komt omdat het een vochtafdrijvend effect op je lichaam heeft. Ik weet het, de meningen hierover zijn verdeeld! Je krijgt natuurlijk ook vocht binnen. Laten we in ieder geval stellen dat het geen extra vocht aan je lichaam toevoegt.
Ik kan het belang van het drinken van voldoende vocht niet genoeg benadrukken! Ons lichaam heeft vaak meer vocht nodig dan we denken en we drinken het meestal te weinig. En met vocht bedoel ik water of hooguit kruidenthee. Niet veel anders.
Koffie bevat heel vaak schimmels
Koffie staat erom bekend dat het besmet kan zijn met met schimmels. Het proces van plukken, drogen en verpakken gebeurt in de landen waar koffie groeit niet altijd op de beste manier, waardoor schimmels de kans krijgen. Overigens geldt dit ook voor cacao, rijst, soja, noten en pinda’s. Bepaalde schimmels maken schimmelgifstoffen aan: mycotoxines genaamd. Dit zijn giftige, kankerverwekkende stoffen voor ons lichaam. Een ervan die veel in de genoemde producten voorkomt is aflatoxine.
Als ik koffie drink, kies ik daarom bewust voor een soort die getest is op deze mycotoxines. Wil je weten welke dit is, klik dan hier.
Kopje décaf dan maar?
Helaas, als het gaat om onze kwetsbare vrouwelijke hormoonbalans adviseer ik ook voorzichtig te zijn met décaf-koffie. Alhoewel ik beken dat ik het zelf wel gebruik maar dan uitsluitend biologische. Om de cafeïne uit de koffie te verwijderen worden vaak chemische stoffen gebruikt. Minder cafeïne maar wel chemische stoffen in je lichaam? Nee, daar worden je hormonen ook niet blij van! Bij biologische décaf mogen deze chemische stoffen niet gebruikt worden en gaat het proces anders. Gebruik je décaf, koop dan dus in ieder geval biologische koffie.
De verandering die ons het meest tegenstaat is ……………
……… is vaak de verandering die we het meest nodig hebben. Ik geef het gelijk toe: mijn dagelijks kopje koffie weglaten vind ik lastig. En toch doe ik het regelmatig gedurende een week of langer. Mijn gevoel van vrijheid is mijn hoogste goed. Na 25 jaar suikerverslaving wil ik niet meer onder de plak zitten van welk voedingsmiddel dan ook.
Het geeft me altijd een geweldig goed gevoel dat ik de controle heb over mijn lichaam en niet andersom
Je kunt pas goed voelen hoe je je echt voelt als je koffie en andere oppeppers zoals energiedrankjes (en cola en chocola) weglaat. Probeer het eens een week. Als je er de eerste twee dagen moeite mee hebt dan had je het nodig! Vraag jezelf ook af waarom je koffie drinkt. Is het om wakker te worden of blijven? Kijk dan eens naar je slaapgewoontes, je stressniveau en hoe je je energie op een dag gebruikt. Ik schat zo in dat je dan meer rust en ontspanning nodig hebt. Heb ik gelijk of niet?
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Voel jij je verslaafd aan koffie?
Bronnen
1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10499460
2 https://www.drlamcoaching.com/adrenal-fatigue/symptoms/estrogen-hormone-dominance/
3 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27425673