Onlangs ontving een mailtje van Yvonne die me vroeg waarom ik nog nooit iets had geschreven over het belang van de staat waarin onze mond verkeert voor onze algehele gezondheid. Het bleek een onderwerp te zijn waar zij als mondhygiënist veel over kan vertellen. Natuurlijk heb ik haar dan ook gevraagd een gastblog voor ons te schrijven. Ik heb nooit geweten dat hormonale veranderingen ook in de mond zichtbaar zijn. Zo leer ik zelf ook iedere keer weer iets nieuws! Ik laat Yvonne graag aan het woord:

Hoe hou je ook je mond gezond? Nou zo dus!

Als vrouw wil je vol passie en vitaliteit leven. Je wilt de allerbeste versie van jezelf zijn en je weet dat je daar ook wat voor moet doen. Een gezonde leefstijl draagt namelijk bij aan meer vitaliteit. Goed voor jezelf zorgen is leuk, want je krijgt er meer energie van en je zult stralen. Of je straalt is af te lezen uit jouw ogen en aan je lach. Een stralende lach is jouw visitekaartje!

Het belang van een gezonde mond

Helaas wordt die mond nog wel eens vergeten als het om gezondheid gaat. Terwijl juist je mond een belangrijke graadmeter van je algehele gezondheid is. De mond is namelijk de spiegel van onze gezondheid. Als we een verminderde weerstand hebben of wanneer we ziek zijn zal het tandvlees sneller bloeden en er kan een wittige aanslag op onze tong zichtbaar zijn. Ook een slechte voedingstoestand is zichtbaar in de mond. Wanneer we veel suikerrijke voedingsmiddelen eten is de samenstelling van tandplaque anders dan bij het gebruik van veel groente en fruit. Daarnaast ontstaan er sneller gaatjes als je veel suikers eet. Ook hormonale veranderingen zijn zichtbaar in de mond. Zo is het tandvlees meer ontstoken bij chronische stress en in de overgang.

De mond heeft een aantal belangrijke taken

De mond heeft echter nog een aantal andere belangrijke taken.

• De spijsvertering start al in de mond. Eten ruiken, denken aan eten of proeven stimuleert onze speekselproductie met daarin de nodige spijsverteringsenzymen. Deze enzymen zijn nodig om het voedsel te verteren. Kauwen en fijnmalen maken samen met het speeksel een brij van ons voedsel, die vervolgens verteerd kan worden. Zo kan het lichaam optimaal gebruik maken van alle voedingsstoffen.
• De slijmvliezen van de mond en darm, maar ook de huid, vormen een eerste verdedigende barrière tussen de binnen- en de buitenwereld van het lichaam. Tachtig procent van je gezondheid bevindt zich in het gedeelte dat begint in de mond en eindigt na de darmen.
• Onze spraak wordt mede bepaald door de hoeveelheid gebitselementen (tanden en kiezen) die we hebben. Zonder tanden en kiezen is het erg lastig verstaanbaar te zijn.
• De vorm van je gezicht wordt onder andere bepaald door het gebit. Als er geen tanden en kiezen meer in de kaak zitten, zal je een ingevallen mond hebben.

Tandvleesontsteking

Gingivitis en parodontitis zijn ontstekingsziekten van het tandvlees. Ze ontstaan onder andere door bacteriën die zich bevinden in tandplak. We hebben goede en slechte bacteriën in de mond. Vooral de pathogenen (slechte bacteriën) vormen een risico voor het lichaam. Als er veel pathogenen in de mond aanwezig zijn, dan zal het lichaam daarop reageren met een ontsteking. Een ontsteking wordt gekenmerkt door een aantal belangrijke symptomen: roodheid, zwelling, bloeding en uiteindelijk verlies van weefsel. Een ontsteking aan het tandvlees kan zich namelijk uitbreiden richting het kaakbot. De ruimte die nu ontstaan is noemen we een pocket. Op het moment dat er pockets ontstaan spreken we niet meer van gingivitis (ontsteking van het tandvlees), maar van parodontitis.

Wat is het risico van ontstekingen in de mond?

Gingivitis is een oplossing van het lichaam om zichzelf te beschermen tegen de bacteriën. Ontstekingen waar dan ook in het lichaam horen van korte duur te zijn. Op het moment dat een ontsteking chronisch wordt, vormt het een risico voor de algehele gezondheid. De kans op welvaartsziekten zoals hart- en vaatziekten, auto-immuunziekten en depressie wordt groter als je last hebt van chronische ontstekingen.

Een chronische ontsteking resulteert ook vaak in een verminderde vitaliteit. Dit heeft te maken met de energieverdeling. Het lichaam heeft overdag voldoende energie nodig om alle dagelijkse taken uit te voeren. Het immuunsysteem hoort overdag uit te staan. Op het moment dat je last hebt van chronisch ontstoken tandvlees (of een andere chronische ontsteking) dan is het immuunsysteem overdag actief. Dit gaat ten koste van de energie die eigenlijk bedoeld is voor de hersenen, spieren en organen. Het is niet zo gek dat je minder actief wilt zijn als je ziek bent.

Leefstijlfactoren voor een gezonde mond

Je gebit goed onderhouden is heel erg belangrijk om zo min mogelijk ontstekingen te ontwikkelen. Dit is echter niet de enige leefstijlfactor die een rol speelt. Je kan nog meer doen voor een stralende lach!

Poetsen

Poets het gebit met een tandenborstel. Een elektrische tandenborstel verwijdert plaque makkelijker dan een handtandenborstel. Toch zijn er genoeg mensen die ook met een handtandenborstel de tandplak goed kunnen verwijderen. Zorg er in ieder geval voor dat je jezelf een goede poetstechniek aanleert. Je kunt netjes twee keer per dag poetsen, maar als je de tandenborstel niet op de juiste manier gebruikt dan blijft er tandplak zitten.

Interdentaal reinigen

Reinig ook de ruimten tussen de tanden en kiezen; de interdentale ruimten. Deze ruimten zijn niet te bereiken met een tandenborstel. Ook een elektrische tandenborstel komt niet helemaal interdentaal. Gebruik hiervoor een tandenstoker, rager of flossdraad. Het hangt van de grootte van de interdentale ruimten af, welk hulpmiddel jij het beste kunt gebruiken.

Gezonde voeding

Voeding speelt een ontzettend belangrijke rol voor de gezondheid van je gebit. Bepaalde voedingsstoffen zijn mede verantwoordelijk voor het ontstaan van tandvleesontstekingen. Ontstoken tandvlees is te herkennen aan een rode kleur, zwelling en bloedingen tijdens het reinigen. Naast voedingsmiddelen die ontstekingen uitlokken, zijn er ook voedingsmiddelen die juist ontstekingsremmend werken. Zorg voor een gezond voedingspatroon en leg de nadruk op meer groenten en gezonde vetten.

Neem je rust

Je zult het misschien niet geloven, maar voldoende ontspanning zorgt voor minder ontstekingen in je lichaam en in de mond. Heb jij vandaag al een moment rust gehad? Ga even rustig zitten en haal een paar keer diep adem. Op deze manier zullen de stresshormonen weer wat afnemen en dat is goed voor je tandvlees!

Voldoende bewegen

Een andere leefstijlfactor die van invloed is op de gezondheid van het tandvlees is beweging. Bewegen heeft een ontstekingsremmende werking in het lichaam. Op het moment dat de hoeveelheid ontstekingen in het lichaam afneemt, zal ook het tandvlees gezonder worden. Bewegen helpt in die zin mee om bloedend tandvlees te voorkomen.

Meer informatie over de gezondheid van je mond kan je vinden op mijn website oergezonde mond.nl 

of in mijn boek Eet je mond gezond. Je kunt mijn boek hier bestellen.

Yvonne Kort