PMS: Pesterige Maandelijkse Sores?

Ik hoor het steeds vaker van vriendinnen van rond de 45: toenemende PMS klachten. Hoofdpijn, humeurigheid, pijnlijke borsten, eetbuien, onbedwingbare behoefte aan zoetigheid en zo nog wat vervelende zaken.

PMS-klachten komen normaal gesproken voorafgaand aan de menstruatie voor, en ze kunnen inderdaad erger worden naarmate je leeftijd voortschrijdt. Tot je de overgang door bent natuurlijk. 

Het goede nieuws is dat je er zelf veel aan kunt doen om deze klachten te verminderen en zelfs te voorkomen.

Wat is PMS?

PMS staat voor Pre-Menstrueel Syndroom en daarmee wordt een hele groep klachten aangeduid die vrouwen kunnen ervaren voorafgaand aan hun menstruatie. Meestal verdwijnen ze één of enkele dagen nadat de menstruatie is begonnen. Na een klachtenvrije periode van één of twee weken keren ze dan weer terug. Hoeveel vrouwen er last van hebben is onduidelijk, want ik lees percentages variërend van 4% tot maar liefst zelfs 60%. 

De klachten beginnen vaak na het 30ste levensjaar en verdwijnen na de overgang als de menstruaties zijn gestopt.

Sommige vrouwen hebben enkele dagen met klachten, andere vrouwen zijn de pineut en zijn slechts enkele dagen per maand klachtenvrij.

De PMS klachten

Er zijn wel honderd PMS-klachten bekend.  

Ze kunnen zowel fysiek als emotioneel zijn. Fysiek zijn de meest voorkomende klachten pijnlijke borsten, opgeblazen gevoel, vocht vasthouden, slaapproblemen, hoofdpijn, spier- en gewrichtspijnen. Onder mentale klachten vallen zaken als eetbuien, sterke behoefte aan zoetigheid, emotioneel zijn, prikkelbaarheid, vermoeidheid, wisselende stemmingen, depressieve klachten en zelfs agressief zijn. Herkenbaar? Voor de vraag of je last hebt van PMS-klachten is het belangrijker om te weten wannéér ze zich voordoen dan het type klachten.

Weten we de oorzaak van PMS?

Zoals met zoveel zaken in het (vrouwen)lichaam weten we niet precies waar PMS vandaan komt.

Het bestond al in de oudheid, maar pas in de jaren tachtig begonnen vrouwen te roepen om een beter begrip hiervoor en een behandeling. Duidelijk is wel dat we er met de huidige benadering van de geneeskunde (“meten is weten” en “ziekte is een vijand”) niet zijn uitgekomen. PMS vraagt namelijk, zoals zo vaak met zaken rondom ons lichaam, om een holistische benadering. Wél weten we dat PMS-symptomen op een of andere manier terug te voeren zijn naar ontstekingen op celniveau, die het gevolg kunnen zijn van verschillende lichamelijke, emotionele en genetische factoren.

PMS en je hormoonbalans

Als je hormoonhuishouding goed in balans is zul je weinig last hebben van PMS-klachten. 

Echter zo rond je 40ste of wat later, kan je hormoonhuishouding flink gaan schommelen waardoor de klachten erger kunnen worden.

Sommige vrouwen ervaren dan pas voor het eerst dergelijke klachten. PMS hangt namelijk nauw samen met je hormonen oestrogeen en progesteron, waarvan de productie in deze levensfase langzaam gaat dalen. De balans tussen deze twee heeft ook een duidelijke invloed op je hersenen en daarmee op je emoties en stemmingen. Vandaar ook de mentale en emotionele klachten van PMS.

PMS en oestrogeendominantie

Een belangrijke factor die bijdraagt aan PMS-klachten is een relatief hoog gehalte oestrogeen ten opzichte van de tegenhanger progesteron. Dit wordt ook wel oestrogeendominantie genoemd. Tijdens de overgang dalen namelijk deze twee hormonen, maar progesteron daalt doorgaans harder dan oestrogeen. Op zich is dit een natuurlijk proces en hoeft dit niet tot PMS-klachten te leiden. Er zijn echter oorzaken waardoor deze verhouding nóg schever kan worden getrokken en waardoor er wél klachten kunnen ontstaan. Ik noem hier enkele:

• Het eten van teveel ongezonde (trans)vetten.
• Ernstig overgewicht. In je vetcellen wordt namelijk ook oestrogeen geproduceerd.
• Een tekort aan vitamine B6 en B12, C en E.  Je lever heeft deze vitamines nodig om oestrogeen af te kunnen breken.
• Te weinig selenium en magnesium. Ook deze heeft je lever nodig om oestrogeen optimaal te kunnen omzetten.
• Het gebruik van niet-natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten. Deze bevatten vaak chemische stoffen die een sterke oestrogene werking kunnen hebben op je lichaam.

PMS en behoefte aan zoetigheid

Ik kan me nog herinneren dat ik vroeger iedere maand voordat ik ongesteld werd onbedwingbare zin kreeg in chocola. Alle soorten chocola! Ik ken veel verhalen van vrouwen die dan behoefte hebben aan suikers of koolhydraten. Ik snap nu waar deze behoefte aan zoet vandaan komt.

Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen met PMS een laag serotoninegehalte hebben. Serotonine is een stofje, een neurotransmitter, dat zorgt voor het overbrengen van signalen tussen bepaalde hersencellen. Serotonine wordt ook wel het gelukshormoon genoemd; het is het stofje waardoor je je lekker gaat voelen. Een laag serotoninegehalte geeft emoties als snel kwaad worden, angstig of depressief zijn.

Het eten van zoetigheid of snelle koolhydraten geeft een tijdelijk opleving van serotonine.

Daarom dat je lichaam ernaar snakt! Chocola bevat daarbij ook nog eens magnesium, een stof waar we als vrouwen doorgaans een tekort aan hebben en die belangrijk is voor onze hormoonbalans. Het probleem is echter dat het eten van zoetigheid maar een tijdelijke oplossing is en de oorzaak niet aanpakt. Daarbij: op langere termijn raken je hersenen minder goed in staat om je stemmingen in balans te houden. Oppassen met die zoetigheid dus!

Hoe kan je PMS klachten wél verminderen?

Sommige vrouwen met hevige PMS-klachten gebruiken medicatie die alléén symptomen bestrijdt en bovendien doorgaans ongewenste bijwerkingen heeft. Denk aan antidepressiva om het serotoninegehalte te verhogen. Na een aantal jaren werken deze medicijnen vaak niet meer en hebben ze de lichaamseigen productie van serotonine dusdanig verstoord dat het lichaam het zelf niet meer, of moeilijker, aan kan maken. Zoals altijd is het beter om de klachten bij de wortel aan te pakken.

PMS-klachten en voeding

Als je eet conform de richtlijnen van mijn boek Het Energieke Vrouwen VoedingsKompas dan eet je perfect anti-PMS.  

Ik zal hieronder de belangrijkste punten naar voren halen:

• Houd je bloedsuikerspiegel in balans door alle vormen van suikers en geraffineerde koolhydraten zoveel mogelijk te vermijden. Een té snel stijgende bloedsuikerspiegel veroorzaakt cellulaire ontstekingen, wat de oorzaak lijkt te zijn van PMS- klachten.
• Vermijd zuivelproducten, niet alleen melk maar ook kwark en yoghurt van koeien. Niet iedereen heeft hier last van, maar het is de moeite waard om te proberen wat het voor jou doet.
• Eet essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren. Er is aangetoond dat omega 3-vetzuren menstruatiepijnen kunnen verminderen. Eet dus sardientjes, makreel of zalm of gebruik een visolie, krillolie of algenolie. Algen zoals chlorella, spirulina, fytoplankton maar ook lijnzaadolie, chiazaad en hennepzaad, leveren ook deze vetzuren. Teunisbloemolie wordt wel specifiek ingezet bij PMS -lachten. Vermijd in ieder geval alle transvetten.
• Vermijd overmatige consumptie van cafeïne in koffie, frisdranken en chocola (helaas!). Vermijd roken en alcohol want deze verergeren de klachten.
• Overweeg een goede orthomoleculaire multivitamine met mineralen te gebruiken.  Ze zijn niet goedkoop maar anders eet je alleen vulstoffen die niets voor je doen. Met een goede multivitamine krijg je voldoende vitamine E, zink en magnesium binnen. Je kunt hier een goede vitamine B-complex en een vitamine C aan toevoegen. Vitamine C zit nooit voldoende in een multi omdat de pil anders veel te groot zou worden. Denk vooral ook aan magnesium als je slaapproblemen hebt. Magnesium zit volop in rauwe cacao, maar door de cafeïne in rauwe cacao is het niet wenselijk om dit voor het slapen in te nemen. Een magnesium supplement kan dan wel.

PMS en bio-identieke progesteron

• Om de oestrogeen-progesteron verhouding in balans te brengen kan je overwegen om bio-identieke progesteron crème gebruiken. Dr Christiane Northrup adviseert dit aan vrouwen met een matige tot ernstige vorm van PMS. Wil je meer weten over het gebruik van progesteron, lees dan vooral het boek Menopauze van Dr. John Lee.

PMS en levensstijl

• Zorg bij PMS-klachten vooral voor voldoende beweging, bij voorkeur buiten. Zonlicht is voeding. Dankzij zonlicht maak je serotonine aan. Bij veel vrouwen verergeren de PMS-klachten in de herfst, wat wordt toegeschreven aan het gebrek aan zonlicht. Heb je weinig kans om regelmatig buiten te zijn? Gebruik dan een volspectrum-lichtlamp en ga hier iedere avond of ochtend een uur of twee onder zitten.
• Zorg voor een goede nachtrust. Er is niets beters wat je voor je gezondheid kan doen dan zorgen voor goede nachtrust. Magnesiumsuppletie voor het slapen gaan kan je helpen ontspannen.
• Zorg voor voldoende ontspanning en verdiep je eens in meditatie, yoga, qigong of mindfulness. Samen met slaap is ontspanning het beste “medicijn”.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen hieronder. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat.