Maca: kan het ook jouw hormonen in balans krijgen?

Marjolein Dubbers

Maca. Als er één onderwerp is waar ik de afgelopen jaren continu vragen over krijg van mijn klanten dan is het wel maca. Als vrouwen in de overgang klachten krijgen en gaan googelen komen ze vroeg of laat bij maca uit. “Wat is er waar van alle positieve verhalen en is het ook geschikt voor mijn man?” is een vraag die ik veel krijg. Evenals: “zitten er nadelen aan en waar moet ik op letten als het gaat om kwaliteit?” Goede vragen. Ik heb daarom een oud artikel een update gegeven. Heb jij nog meer vragen, laat ze dan hieronder achter. Ik beantwoord ze graag.

“Heb je een klacht? Probeer maca”

Maca is een knol maar het is familie van de kruisbloemige groenten zoals broccoli. Het wordt al duizenden jaren gebruikt als krachtbron en medicijn door de plaatselijke bevolking waar het verbouwd wordt: hoog in de Andes in Peru. De Peruanen zien maca nog steeds als een wondermiddel. Lepidium meyenii is de soort die door de Peruaanse regering wordt beschermd als nationaal gewas.

Ik was jaren geleden in Peru. Als je daar iemand vertelt dat je een klacht of kwaal hebt zeggen ze daar standaard: “Probeer maca”.

Tegenwoordig weten we dat maca waardevolle eiwitten, gezonde vetzuren, vezels, vitamines en mineralen (zink, magnesium, koper, kalium, calcium) bevat, evenals glucosinolaten (bekend van de kruisbloemigen vanwege hun kankerwerende eigenschappen (1). Daarbij is maca een goede bron van fyto-nutriënten en ondersteunt het het lichaam bij het detoxen. Naast het stimuleren van onze gezondheid en vitaliteit stimuleert het ook ons libido.

Meer energie en libido en minder opvliegers?

Er zijn verschillende theorieën over de werking van maca en waarom het zoveel gezondheidsvoordelen heeft. De meest geaccepteerde theorie is die van de Peruaanse bioloog prof. G. Chacon. Zij stelt dat de plantstoffen in maca de hormoonklieren in onze hersenen – de hypothalamus en de hypofyse – stimuleren waardoor andere hormoonklieren zoals onze eierstokken, pijnappelklier, schildklier en bijnieren worden aangezet tot verbetering en stabilisering van de eigen productie van hormonen en neurotransmitters. Hormoonbalans op maat dus!

Naarmate we ouder worden daalt het hormoongehalte in ons bloed en onze organen en daarmee vaak ook ons energie- en libidoniveau. Door middel van maca kunnen we ons lichaam stimuleren om de hormoonproductie weer te verhogen op een natuurlijke manier. Door de hormoonbalans kan het ook goed werken tegen opvliegers.

Maca bevat arginine wat de productie van stikstofoxide stimuleert. Zo werkt Viagra ook, daarom dat sommigen maca ook wel Peruaanse viagra noemen.

De uitwerking die maca heeft op ons seksueel functioneren en ons libido is uitgebreid onderzocht. Wetenschappers stelden inderdaad vast (2) dat maca stoffen bevat die lustopwekkende eigenschappen hebben naast allerlei andere positieve uitwerkingen.

Betere hormoonbalans door maca

Het bijzondere van maca is dat het werkt als een adaptogeen. Een adaptogeen is een stof die het lichaam aanzet tot verbetering van de productie van onze eigen hormonen én een betere balans tussen de hormonen. Dit is met name van belang bij het ouder worden en vooral in de overgang, omdat de hormonen oestrogeen en progesteron dan gaan flink gaan schommelen en afnemen. 

Bij overgangsklachten stimuleert maca ons hormonale systeem om de hormoonbalans zo goed mogelijk te herstellen. Zo wordt er bijvoorbeeld meer testosteron aangemaakt, wat de potentie verhoogt. Zowel bij mannen als vrouwen overigens!

Testosteron is een belangrijk hormoon in ons vrouwenlichaam en het is belangrijk om dit op peil te houden. Een depressie wordt in toenemende mate gelinkt aan gebrek aan testosteron.

Verlichting van menopauzesymptomen zonder oestrogene werking

In tegenstelling tot andere plantaardige producten die hormoonachtige stoffen bevatten, zoals soja, zilverkaars en lijnzaad, bevat maca geen planthormoon of fyto-oestrogenen. Het heeft dus geen oestrogene werking op ons lichaam. Dat willen we ook niet, want verreweg de meeste vrouwen hebben al een teveel aan oestrogenen in hun lichaam. De oorzaak hiervan is o.a. de grote hoeveelheid chemische stoffen in onze omgeving die een oestrogene werking op ons lichaam hebben.

Veel menopauzeklachten worden veroorzaakt door oestrogeendominantie.

Maca heeft dus geen effect op de hormoonklieren die op termijn lui zouden kunnen worden als er te veel hormoonstoffen van buitenaf binnenkomen. Het lichaam produceert dus zelf de benodigde hormonen, afhankelijk van wat nodig is.

Ondersteuning bij zowel stress als van je schildklier

Vrouwen worden 15 keer vaker dan mannen getroffen door schildklierproblemen. Meestal gaat het dan om een traag werkende schildklier. Schildklierproblemen hangen vaak samen met overmatige stress. Er zijn indicaties dat maca ondersteunend kan zijn ter verlichting van schildklierproblemen; onze schildklier is immers ook een hormoonproducerend orgaan.

Bij chronische stress maken je bijnieren voortdurend cortisol aan om jou maar steeds weer van energie te voorzien. Dit betekent een zware belasting voor je bijnieren. Dit kan op termijn leiden tot schildklierproblemen zoals Hashimoto.

Aangezien maca de weerstand kan verhogen, maar je als adaptogeen niet overmatig zal stimuleren, heeft maca een positieve invloed op de mate waarin je met stress kan omgaan.

Door de adaptogene werking van maca krijgen bij stress de herstellende hormonen (DHEA, groeihormoon, serotonine, melatonine) een boost. Het ervaren van minder stress  kan vervolgens een positieve invloed hebben op je schildklier.

Positief effect op botontkalking en andere menopauzeklachten

Tot slot: niet onbelangrijk voor vrouwen, is dat uit ander onderzoek (Dr. Hugo Malespina, Lima) is gebleken dat er sprake is van een positief effect op botontkalking. Dit wordt met name toegeschreven aan de aanwezige mineralen in maca, die nodig zijn voor botopbouw.

Dus om het even kort samen te vatten, maca kan mogelijk een bijdrage leveren aan:

  • Natuurlijke hormoonbalans  (érg van belang in de overgang)
  • Minder opvliegers en nachtzweten
  • Ondersteuning bij stress
  • Meer energie
  • Hoger libido
  • Beter geheugen
  • Meer weerstand- en uithoudingsvermogen
  • Positief effect botontkalking
  • Verbeterde vruchtbaarheid

Hoe kies je de juist soort maca?

Lepidium meyenii is de soort die door de Peruaanse regering wordt beschermd als nationaal gewas. Het wordt kleinschalig verbouwd op grote hoogte (boven de 3000 meter) door lokale boeren en is gegarandeerd GMO vrij. Een andere naam voor deze soort is Lepidium peruvianum.

Zoals met alles: zodra een product veelgevraagd wordt, komt er meuk op de markt. Vooral producten uit China (we hebben dit eerder gezien met gojibessen) worden grootschalig verbouwd en kunnen bespoten zijn met pesticiden of schimmels en bacteriën bevatten. Ook is deze maca veel minder voedzaam; de grond in China is niet hetzelfde als die in Peru.

Mijn advies is om uitsluitend gecertificeerd, biologische maca uit Peru te gebruiken. Vermijd maca uit andere landen; deze bevatten vaak vulmiddelen (mais- of rijstpoeder) en soms zelfs suiker. Let er ook op dat je maca is gevriesdroogd en niet is verhit of bestraald.

Er is gele, rode, paarse en zwarte maca. De kleur wordt bepaald door de schil van de knol.  De rode en zwarte bevatten meer glucosinolaten dan de andere varianten maar de verschillen zijn niet zo groot. De meeste (gele) poeders op de markt zijn een mix van alle kleuren.

Maca in poedervorm of capsule?

Ik heb jarenlang maca in poedervorm gebruikt totdat ik las dat het redelijk snel oxideert en dus bederft. De actieve ingrediënten in maca blijken na drie maanden al met 50 procent te zijn afgenomen. Als consument heb ik natuurlijk geen idee hoelang een product ergens op een schap heeft gelegen. Daarom gebruik ik tegenwoordig maca in capsulevorm.

Kies ook bij capsules voor biologische maca uit Peru.

Maca is een van mijn favoriete supplementen. Mijn favoriete merk is de maca van Royal Green: 100% biologisch gecertificeerd, uit het hooggebergte van Peru en met een hoge concentratie (6:1). Klik hier om te zien welke ik bedoel. 

Waarom sommige vrouwen niet goed tegen maca kunnen

Tot slot nog even dit. Ik heb dit regelmatig gehoord van klanten dat ze niet goed tegen maca kunnen. Ze krijgen vervelende bijwerkingen zoals buikkrampen, een opgeblazen gevoel, misselijkheid, hartkloppingen of worden er nerveus van.

Als je rauwe maca gebruikt kan je inderdaad spijsverteringsklachten krijgen. Het zetmeel erin is niet door iedereen goed verteerbaar. Kies dan voor een supplement in capsule vorm.

Een andere reden voor klachten kan zijn dat de kwaliteit van je maca niet goed (meer) is. Verzeker jezelf ervan dat je verse, biologische maca koopt die uit Peru komt. Probeer bij bijwerkingen een andere leverancier of ander soort maca. Bouw het gebruik langzaam op en neem de maca niet op een lege maag.

Gebruik maca ook niet als je zwanger bent, borstvoeding geeft of bij hormoongevoelige kanker.

Tot slot; jouw lichaam heeft altijd gelijk. we zijn allemaal uniek en reageren allemaal anders op voeding. Als jouw lichaam er niet goed op reageert, dan is maca blijkbaar niet voor jou.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help mij dan dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen. Ik vind het altijd fijn als je een reactie achterlaat. Wat zijn jouw ervaringen met maca?

Bronnen

1 https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/diet/cruciferous-vegetables-fact-sheet

2 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3184420/