Brandnetel; al eens een heerlijke pesto mee gemaakt?

Brandnetel. Jawel, we hebben het hier over het groene blad wat vooral bekend staat als onkruid en voor pijnlijke bultjes zorgt wanneer je het aanraakt. Maar wist je al dat er in brandnetels heel veel gezonde voedingsstoffen liggen opgeslagen? Vooral voor vrouwen! Dus loop er de volgende keer eens niet met een grote boog omheen maar trek je tuinhandschoenen aan en pluk ze! Nu is de geschikte tijd. Het is waardevolle voeding! Gratis!

Onderaan dit artikel vind je alvast een recept waarmee je kunt experimenteren.

Brandnetels zitten vol met gezonde voedingsstoffen. Pluk ze uiteraard niet langs een drukke weg maar in een zo ‘schoon’ mogelijk omgeving.

Barstensvol voedingsstoffen

Brandnetels worden al duizenden jaren ingezet als geneeskrachtig kruid tegen allerlei kwalen en aandoeningen. De plant komt oorspronkelijk uit Afrika en Azië maar is tegenwoordig over bijna de hele wereld te vinden.

De geneeskrachtige werking is vooral te danken aan de fytonutriënten (plantenstoffen) en een enorm scala aan voedingsstoffen. Brandnetel is vooral rijk aan mineralen. Calcium, magnesium, kalium, selenium en zink: ze zitten er allemaal in. Maar de belangrijkste krachtpatser is toch wel silicium.

Silicium; belangrijk mineraal voor vrouwen

Silicium is een vrij onbekend mineraal, maar het heeft belangrijke taken in het (vrouwen)lichaam. Het is o.a. verantwoordelijk voor het reguleren van de calciumhuishouding in ons lichaam. Het zorgt ervoor dat calcium wordt opgeslagen in onze botten; daar waar het hoort. Zonder silicium zal het lichaam calcium opslaan in gebieden als onze gewrichten, organen en de aderwand.

Bovendien hebben we silicium nodig om collageen en hyaluronzuur aan te maken. Gebrek hieraan zorgt voor poreusheid van botten, verlies aan flexibiliteit van de huid, rimpels, artritis, zwakke nagels, maag-darm problemen, glutenintolerantie en allerlei andere aandoeningen. Aandoeningen die we vaak associëren met ‘ouder worden’. 

Een groot scala van belangrijke mineralen kan niet worden opgenomen als het lichaam te weinig silicium heeft. Denk aan calcium, magnesium, koper, zink en ijzer. Een tekort aan deze mineralen kan het gevolg zijn van een tekort aan silicium

Gelukkig zitten de bladeren van brandnetel vol met silicium. Vandaar dat het al zolang bekend staat als geneeskrachtig kruid.  Het verhelpt niet alleen klachten die horen bij een tekort aan silicium maar ook klachten die horen bij een tekort aan al die andere mineralen.

Wat kan het toevoegen van brandnetels aan je voeding zoal voor je betekenen? De lijst is veel langer maar hieronder noem ik vooral klachten die bij vrouwen veel voorkomen.

Brandnetel kan gunstig werken bij bloedarmoede

Bloedarmoede, een aandoening waarbij er te weinig ijzer in het bloed voorradig is, komt vaker voor bij vrouwen dan mannen. Dit komt omdat vrouwen (tot ongeveer 50 jaar) meer ijzer nodig hebben dan mannen vanwege de maandelijkse menstruatie. Brandnetel bevat hier een hoge dosis van.

Om aan te denken: ijzer uit plantaardige bronnen wordt minder goed opgenomen dan uit dierlijke producten. Het is daarom aan te raden om ijzerrijke plantaardige voeding te combineren met vitamine C voor een optimale opname. In brandnetels zit al een behoorlijke hoeveelheid vitamine C, dus dat zijn twee vliegen in één klap!

Combineer ijzerrijke plantaardige voeding met vitamine C voor een beter opname

Gewrichtsaandoeningen? Eet meer brandnetel!

Brandnetelbladeren werden vroeger uitwendig gebruikt bij gewrichtsklachten door de topjes ervan in de huid te wrijven. Stoffen als serotonine en histamine verlichtten de pijn en het prikkelende gevoel van de brandnetel had een effect vergelijkbaar met accupunctuur.

Tegenwoordig weten we dat brandnetel ook van binnenuit verlichting geeft bij aandoeningen als reuma, jicht en artritis. (1) Dit heeft te maken met het hoge gehalte aan silicium in de blaadjes. Silicium is vooral te vinden in onze bindweefsels, botten en kraakbeen: daar waar ontstekingen kunnen plaatsvinden die vervelende gewrichtspijn met zich mee brengt. Een hoog gehalte aan silicium wordt in verband gebracht met een verhoogde collageenaanmaak, minder bot- en kraakbeenafwijkingen en een pijnstillende werking. (2)

Brandnetel geeft verlichting bij diverse verschillende gewrichtsaandoeningen

Daarnaast zorgen brandnetels voor een verhoogde uitscheiding van urinezuur. Een ophoping van urinezuur in het lichaam wordt in verband gebracht met ontstekingsziekten zoals jicht. Brandnetels hebben bloedzuiverende eigenschappen en helpen zuren via de nieren af te voeren.

Denk ook aan minder haarverlies

Haarverlies is helaas niet alleen een mannenkwaal. Ook vrouwen kunnen er last van krijgen, vooral in de overgang. Dit is te ‘danken’ aan een combinatie van de daling van oestrogeen en progesteron en factoren van stress, chemische haarmiddelen zoals shampoo en verf en/of een tekort aan voedingsstoffen.

Brandnetel staat al eeuwen bekend om de goede uitwerking op een mooie haardos. Je snapt het: ook dit heeft weer te maken met wederom het mineraal silicium! (3) Haar bestaat namelijk uit keratine en collageen. Silicium zorgt voor de aanmaak van deze eiwitten. En hoe hoger de concentratie, hoe minder snel het haar uitvalt.

Spoel je haar na met brandnetel water voor een mooie haardos!

Op shampooflessen zie je nog wel eens een plaatje van een brandnetel staan. Laat die producten vooral links liggen, ze hebben vaak niks te maken met echte brandnetels. Zelf brandnetelshampoo (of eigenlijk water) maken is een beter en goedkoper idee.

Pluk een flinke hand brandnetels, laat deze trekken in heet water en giet het door een zeef. Laat afkoelen. Eerst was je je haar met een natuurlijke shampoo en vervolgens spoel je het af met het brandnetel water. Voor meer glans en sterker haar!

Brandnetel staat al eeuwen bekend om de goede uitwerking op een mooie haardos.

Helpt blaasontstekingen te voorkomen

Een blaasontsteking is een typische vrouwenkwaal. Dit komt omdat de plasbuis bij vrouwen korter is dan bij mannen en dicht bij de vagina en anus zit. Zo komen bacteriën eerder in de plasbuis en blaas terecht. Brandnetelthee is een van oudsher veel ingezette remedie tegen urineweg aandoeningen, vanwege de antibacteriële werking.

Daarnaast werken brandnetels vochtafdrijvend. Wanneer je een blaasontsteking hebt omdat je te weinig urine produceert (maar wel genoeg drinkt) dan kunnen brandnetels in je voeding je ook hiermee helpen.

Kan botontkalking verminderen of afremmen

Osteoporose, botontkalking, speelt vooral een rol bij vrouwen in- en na de overgang. Botten worden namelijk beschermd door de hormonen oestrogeen en progesteron, die in de overgangsleeftijd dalen. Als vrouw heb je hierop gelukkig veel invloed door middel van je voeding en leefstijl.

Zoals je inmiddels weet bevatten brandnetels een hoge concentratie aan het mineraal silicium. Naast de al beschreven voordelen van dit belangrijke mineraal, heeft het ook invloed op de botdichtheid (1). Dit heeft meerdere redenen. Ten eerste zorgt silicium voor botvormende cellen en remt het de zogenoemde botvretende cellen. In een grootschalig onderzoek uit 1993 werd al gezien dat een goede siliciumstatus in verband stond met een toename van de botmineraaldichtheid. Goed nieuws dus.

Brandnetels spelen een rol bij sterke botten!

Brandnetels van de tuin naar de keuken

De grote brandnetel (Urtica Dioica) is het meest geschikt om in de keuken te gebruiken. Dit is de soort die je rijkelijk in het wild ziet groeien. Gewoon in de tuin, in het park, bij pleintjes, perken en plantsoenen. De smaak is zacht en een beetje te vergelijken met spinazie.

Brandnetels bloeien van juni t/m de herfst, maar juni is de beste tijd om ze te plukken en dan met name de jonge scheuten.

Later in het jaar zijn de toppen en lichtgroene bladeren het meest smaakvol en deze bevatten de meeste voedingsstoffen. Maar bij het voortschrijden van de seizoenen wordt de smaak bitter en het blad wat taai. Dus, tuinhandschoenen aan en op tijd naar buiten!

Kruidenthee, roerbakken, soep, ovenschotel of een pesto?

Wat kan je er zoal mee doen? Brandnetels zijn natuurlijk prima geschikt om kruidenthee van te maken. Ook met oudere bladeren gaat dit prima. 30 gram brandnetels zijn geschikt voor ongeveer een halve liter. Spoel de brandnetels van te voren goed af en overgiet ze met kokend water. Laat 10 minuten trekken en zeef hierna de thee. De actieve plantenstoffen lossen op in water.

Door de verhitting verdwijnen de brandnetelhaartjes en kun je de blaadjes dus gewoon aanraken en drinken.

Wie een stapje verder wil gaan maakt er soep van, verwerkt de blaadjes in een quiche of ovenschotel of roerbakt ze zoals spinazie. Of ga jij aan de slag met de smeuïge pesto onderaan dit artikel?

Brandnetel als supplement

Tot slot: brandnetels zijn niet het hele jaar door buiten te vinden. Dan kunnen brandnetels als supplement uitkomst bieden. Deze zijn gemaakt van de wortel, waar dezelfde goede eigenschappen liggen opgeslagen als in het blad maar dan meer geconcentreerd.

Ze worden vooral ingezet tegen prostaatklachten bij mannen, maar kunnen ook ondersteuning bieden bij de klachten en kwalen die in dit artikel zijn beschreven.

Recept: brandnetelpesto

Dit heb je nodig

150 gram brandnetelblad (het liefst de toppen), gewassen
4 teentjes knoflook
3 eetlepels pijnboompitten, geroosterd
Paar scheuten extra vierge olijfolie
Verse peper en (zee)zout
Optioneel: handje walnoten, Parmezaanse kaas

Zo maak je het

Overgiet de brandnetels met kokend water en laat een paar minuten staan. Giet ze af. Doe alle ingrediënten in een keukenmachine. Doe er wat Parmezaanse kaas bij als je dat lekker vindt. Laat draaien en voeg steeds een beetje olijfolie toe tot er een romige pesto ontstaat. Breng verder op smaak met zout en peper.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je hieronder een reactie achterlaat. Heb jij een lekker recept met brandnetel om te delen met ons?

Bronnen

1. Juddaohsingh R et al. ‘Dietary silicon is positively associated with bone mineral density in men and premenopausal women of the Framinghham Offspring cohort’. 2004.
2. Randall, C., Dickens, A., White, A., Sanders, H., Fox, M., and Campbell. ‘J. Nettle sting for chronic knee pain: a randomised controlled pilot study. Complement Ther.Med’ 2008.
3. Barel A, Timchenko A, Vanden Berghe D et al . ‘Effects of oral intake of choline stabilized orthosilicic acid on skin, nails and hair in women with photodamaged facial skin” 2005.