Overgangsklachten? Denk dan eens aan zilverkaars.

Marjolein Dubbers

Overgangsklachten? Een artikel over zilverkaars mag bij de Energieke Vrouwen Academie natuurlijk niet ontbreken. Alhoewel veel vrouwen hier niet zo bekend mee zijn, geldt zilverkaars als hét kruidenextract bij overgangsklachten. Een verschil met andere kruiden is dat je zilverkaars niet over je eten strooit of in een gerecht verwerkt. Het wordt gebruikt als supplement. Wil je weten hoe dit zit? Lees dan verder.

De Indianen wisten het al

Zilverkaars wordt gewonnen uit de wortel van de plant Cimicifuga racemosa. Deze plant komt uit Noord-Amerika en groeit daar op open plekken in het bos met lange witte pluimen. In Nederland zal je hem dus niet tegenkomen. De medicinale eigenschappen zitten vooral in de wortels en wortelstokken.

Zilverkaars was al bekend bij de inheemse bevolking van Amerika. Het werd daar veelvuldig gebruikt bij allerlei kwalen en aandoeningen zoals keelpijn, depressies en nierproblemen. Maar ook bij slangenbeten! Dit zegt dus wel iets over de kracht van deze plant.

Het extract van de wortels van zilverkaars is uitsluitend te verkrijgen in de vorm van een supplement

Zilverkaars: vooral het medicijn bij vrouwenklachten

Zilverkaars kan helpen bij een groot scala aan klachten, maar staat vooral bekend als kruid dat kan worden ingezet bij vrouwenklachten. Denk aan het premenstrueel syndroom (PMS), een pijnlijke menstruatie, wegblijvende menstruatie (in de vruchtbare leeftijd) en diverse klachten rondom de menopauze. Daarbij staat zilverkaars ook bekend om de positieve invloed die het heeft op ons humeur.

Nu de farmaceutische industrie zich begeeft op het pad van supplementen komen er de laatste jaren steeds meer onderzoeken, die opmerkelijk goede resultaten laten zien (1).

Het onderzoek rond zilverkaars en en vrouwenklachten laat opmerkelijk goede resultaten zien

De overgang en ons humeur

Het aantal vrouwenklachten waarbij de helende en herstellende eigenschappen van zilverkaars kunnen helpen is eigenlijk te groot om in dit artikel op te noemen. Daarom beperk ik mij tot klachten die er bij vrouwen 40+ het meest uitspringen: de overgang en ons humeur. Denk vooral aan:

Opvliegers
Nachtzweten
Hartkloppingen
Hoofdpijn
Stemmingsklachten (al dan niet gerelateerd aan de overgang)
Nervositeit
Prikkelbaarheid
Slaaproblemen

Bioactieve plantenstoffen bevorderen onze gezondheid

Vroeger werd gedacht dat zilverkaars tegen bovengenoemde klachten hielp vanwege de fyto-oestrogenen: plantenstoffen die zich in het lichaam gedragen als oestrogeen en het natuurlijke aanwezige oestrogeengehalte aanvullen of juist verminderen. Net wat op dat moment nodig is. Maar sinds een aantal jaar blijkt dat dit niet klopt want zilverkaars bevat helemaal geen fyto-oestrogenen (2). Het blijken vooral de bioactieve plantenstoffen te zijn die helend werkend.

Zilverkaars bevat veel bioactieve plantenstoffen; stoffen die planten en kruiden van nature bevatten en die gezondheidsbevorderend werken

Bioactieve plantenstoffen heb je niet nodig om te overleven, maar ze hebben wel grote invloed op je gezondheid. Daarmee behoren ze niet tot de voedingsstoffen, maar vormen een aparte groep. Ze worden ook wel fytochemicaliën genoemd.

Krachtige antioxidanten

Er zijn ontzettend veel bioactieve plantenstoffen, elke met een eigen meerwaarde. In zilverkaars gaat het vooral om de stoffen: fenolzuren, flavonoïden, tannines en triterpeenglycosiden.

Van flavonoïden heb je misschien al eens gehoord. Ze zitten in veel groente- en fruitsoorten maar ook in noten en andere kruiden. Flavonoïden zijn onder andere verantwoordelijk voor de felle kleuren van groenten en fruit. Tannines en fenolzuren zijn krachtige antioxidanten.

Antioxidanten gaan chronische, verborgen ontstekingen tegen in ons lichaam. Vrijwel alle chronische aandoeningen beginnen met chronische ontstekingen.

Hoe minder verborgen ontstekingen in je lichaam, des te energieker en gezonder je bent

Zilverkaars vooral bij opvliegers en overgangsklachten

Hoe kan het nu dat zilverkaars zo goed werkt bij overgangsklachten? Het luteïniserend hormoon (LH-hormoon) wordt gemaakt in de hersenen (om precies te zijn de hypofyse) en is verantwoordelijk voor de eisprong. Na de eisprong is dit hormoon ook medeverantwoordelijk voor de afgifte van oestrogeen en progesteron. Dit zijn twee belangrijke vrouwelijke hormonen die bij een goede gezondheid altijd in balans zijn.

Tijdens de overgang kan de afgifte van het LH-hormoon ontregeld zijn. Deze ontregeling kan gepaard gaan met typische overgangsklachten zoals opvliegers, nachtzweten, hoofdpijn en vaginale klachten. Zilverkaars heeft een grote invloed op deze ontregeling, waardoor bij 50% van de vrouwen klachten afnemen of zelfs helemaal verdwijnen (3).

Ook voor een beter humeur

Serotonine en dopamine zijn belangrijke stoffen in je lichaam die veel invloed hebben op je emoties en stemming. Maar bijvoorbeeld ook op hoe zelfverzekerd je door het leven gaat. Eigenlijk zijn het neurotransmitters: stoffen die boodschappen overbrengen tussen de zenuwcellen. Afbraak of vermindering van deze neurotransmitters willen we natuurlijk niet, we hebben ze hard nodig.

Toch zijn er bepaalde enzymen (voor wie het wil weten: MAO-A en ALDH) die ervoor kunnen zorgen dat dit wel gebeurt. Zilverkaars remt deze enzymen, wat onze stemming dus een positieve wending geeft.

Zilverkaars beïnvloedt daarnaast vermoedelijk ons opiaat-systeem (5). Opiaten spelen een belangrijke rol in de hersenen. Zilverkaars activeert de opiaat-receptoren en beïnvloedt daarmee positief onze stemming maar ook onze innerlijke motivatie, emoties, reacties op stress en pijn en controle van de voedselinname.

Gebruik van zilverkaars als supplement maar let op

Heb je last van bovengenoemde klachten en wil je zilverkaars gaan gebruiken? Je kunt kiezen tussen capsules en druppels. Capsules zijn nauwkeuriger gedoseerd. Kies voor een merk zonder belastende en extra toevoegingen. Kies bij voorkeur een orthomoleculair merk. Let daarbij op de volgende punten:

Het gebruik van een zilverkaars(extract) van hoge kwaliteit is veilig maar omdat het om een geconcentreerde stof gaat, is het verstandig om er zorgvuldig mee om te gaan.
Houd je aan de aanbevolen dosis die op de verpakking staat. Zilverkaars kan een aantal bijwerkingen geven, let daar dus op wanneer je gaat starten. De bekendste is milde maag- en darmklachten.
De effecten op lange termijn zijn nog onduidelijk dus ik raad je aan het niet jaren achter elkaar te gebruiken. Vrouwen met een verzwakte lever moeten extra uitkijken bij langdurig gebruik van zilverkaars (4).
Er zijn contra-indicatie
Wees terughoudend met het gebruik van zilverkaars in combinatie met hepatotoxische medicijnen zoals paracetamol, amiodaron, carbamazepine, isoniazide, methotrexaat en methyldopa. Zilverkaars kan de kans op leverschade door deze medicijnen verhogen.

Het gebruik van zilverkaarssupplementen is in principe veilig maar ga er wel zorgvuldig mee om.

Let altijd op kwaliteit en dosis

De kwaliteit van de diverse aanbieders van zilverkaarssupplementen loopt nogal uiteen. Dit komt omdat de supplementen worden vervaardigd uit in het wild groeiende planten. Hierdoor kan de hoeveelheid werkzame stoffen verschillen. De dosis is ook van belang om het gewenst effect te bereiken.

Laat je bij voorkeur adviseren door een (natuur)voedingstherapeut of fytotherapeut als je overweegt om zilverkaars te gaan gebruiken

Het is niet verstandig zilverkaars te gebruiken in combinatie met bepaalde medicijnen zoals statines en gebruik het ook niet bijvoorbeeld tijdens chemotherapie. (5) Breng jezelf goed op de hoogte voordat je ermee wilt starten of win advies in van een deskundige.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Heb jij ervaringen met zilverkaars tegen overgangsklachten? Wil je ze met ons delen?

Bronnen