Shiitake; op zoek naar de helende kracht van voeding
Overal waar landen onze westerse eetgewoontes overnemen (dus veel zoetigheid, bewerkte producten en minder verse producten) nemen chronische ziektes hand over hand toe. Nu onze gezondheid sterker dan ooit wordt bedreigd zouden we veel meer preventief met ziekte moeten omgaan. En dus op zoek moeten gaan naar de helende kracht van voeding, zoals de shiitake en andere paddestoelen ons bieden.
Wat onze gezondheid betreft zijn we als mensheid zwakke schaapjes aan het worden.
In het Oosten weten ze het al eeuwen
De shiitake is een paddenstoel die van oorsprong afkomstig is uit China en Japan. Shiitake is de Japanse naam ervan. In het Latijn heet hij Lentinula edodes. Dankzij hun groeiende populariteit zijn er in Nederland inmiddels een aantal kwekerijen waardoor ze vers en volop te verkrijgen zijn. Dat is goed nieuws!
Een bijnaam van de shiitake is ook wel ‘paddenstoel van de eeuwige jeugd”!
In het oosten staat de shiitake al eeuwen bekend om zijn geneeskrachtige werking. Het idee dat voeding werkelijk een medicijn kan zijn is daar veel meer omarmd dan in ons sceptische westen. Shiitake wordt vooral in Japan dan ook veelvuldig onderzocht en in geconcentreerde vorm ingezet bij verschillende vormen van kanker. Maar ook om bijwerkingen van chemotherapie of bestraling te verminderen (1). Daarover straks meer.
Gelukkig begint er langzamerhand ook in het westen belangstelling te komen voor onze voeding als medicijn.
En nóg belangrijker; voeding als preventieve gezondheidszorg.
Laten we eens kijken wat deze bruine paddestoel jou en vooral je immuunsysteem te bieden heeft.
Meer waardevolle voedingsstoffen dan je misschien denkt
Je lichaam heeft volop vitamines en mineralen nodig om je gezond en vitaal te houden. Deze zitten meer in shiitake dan je misschien dacht. De shiitake bevat veel mineralen waaronder foliumzuur, magnesium, fosfor, flink wat selenium en extreem veel kalium plus de ‘halfvitamine’ choline (ook wel vitamine B4 genoemd). Kalium kan onder andere een gunstige werking hebben op een te hoog cholesterol, een te hoge bloeddruk (2), maar ook bij reumatische artritis (3).
Het bevat een aantal van de belangrijke vitamines B, onze energiegevers, waaronder B12. Er werd altijd gezegd dat B12 alleen in dierlijke voedingsbronnen zat, maar de shiitake bevat hier ook wat van. Het bevat ook vitamine D, een vitamine waaraan de meeste mensen een tekort hebben.
Een handje shiitake is werkelijk ontzettend voedzaam.
Alleen al wat vitamines en mineralen betreft is de shiitake superieur aan de champignon, met uitzondering van vitamine C. Maar dit is nog lang niet alles.
Rijk aan verzadigende eiwitten en vezels
Wie had dat gedacht: per 100 gram bevatten shiitakes zo’n 13 gram eiwitten. Bij champignons is dit slechts 3 gram. Eiwitten zijn de bouwstoffen voor je lichaam en geven je bovendien een verzadigd gevoel. Dit is goed nieuws voor vegetariërs en veganisten. In tegenstelling tot veel andere plantaardige eiwitbronnen zoals noten, zaden en pitten, bevat het ook geen fytinezuur, waardoor mineralen beter zullen worden opgenomen in je darmen.
Daarbij bevatten shiitakes veel prebiotische vezels; voeding voor je gezonde darmbacteriën. Roggebrood wordt vaak aangeprezen als zeer vezelrijk maar shiitake bevat per 100 gram maar liefst een dubbele hoeveelheid voedingsvezels. Klinkt allemaal al goed. Maar er is meer.
Pas als we gaan kijken naar de fytonutriënten komt de werkelijke magie van deze paddestoel boven water.
Fytonutriënten; de basis van helende werking
Behalve vitamines en mineralen komt er gelukkig steeds meer aandacht voor de fytonutriënten in onze voeding. Deze worden ook wel plantenstoffen of fytochemicaliën genoemd. Fyto betekent ‘gerelateerd aan de plant’. Inderdaad, deze stoffen zitten uitsluitend in planten en er zijn er werkelijk tienduizenden van! Voedingsdeskundigen in laboratoria ontdekken iedere dag opnieuw weer nieuwe. Over de magie van de natuur gesproken.
Het onderzoek hiernaar staat nog in de kinderschoenen maar inmiddels wordt steeds duidelijker dat de genezende werking van planten te danken is aan deze fytonutriënten.
Misschien heb je weleens gehoord van polyfenolen, carotenen of resveratrol? Dát zijn voorbeelden van fytonutriënten. Planten maken deze plantenstofjes aan om zichzelf te beschermen tegen de zon, schimmels, insecten en wat voor bedreigingen er ook voor ze zijn. Het zijn juist deze stofjes die een grote bijdrage kunnen leveren aan onze gezondheid.
Antinutriënten zijn niet altijd slecht voor je
We worden regelmatig gewaarschuwd voor antinutriënten in voeding. Een deel van deze antinutriënten valt onder de fytonutriënten zoals fytinezuur, fyto-oestrogenen of lectines. Indien ze afkomstig zijn van planten hebben ze naast een negatieve impact echter vaak ook een positieve invloed op onze gezondheid. Zo kan fytinezuur in granen en noten enerzijds de opname van mineralen in de darm verhinderen maar is het anderzijds een krachtige antioxidant, wat juist positief is. Saponinen in peulvruchten kunnen de doorlaatbaarheid van de darm verhogen, wat je absoluut niet wilt, maar ze kunnen ook een cholesterolverlagende werking hebben.
Daarom is variatie, variatie en nog eens variatie zo belangrijk als het gaat om voeding!
Het is vooral een eenzijdig voedingspatroon en daardoor binnenkrijgen van een teveel van een bepaald antinutriënt, zoals gluten, dat kan zorgen voor klachten en ziektes.
Shiitakes versterken je immuunsysteem
Terug naar de shiitake, want wat mij het meest fascineert is de invloed van deze paddenstoel op ons immuunsysteem. Het is het bijzonder krachtige stofje lentinaan in shiitake dat in onderzoeken steeds weer positieve effecten laat zien als het gaat om het ondersteunen en effectiever maken van ons immuunsysteem (4).
Shiitakes, vooral een geconcentreerd extract hiervan, worden dan ook al duizenden jaren in de traditionele Chinese geneeskunde ingezet bij verkoudheden en griep. Inmiddels is aangetoond dat een ander stofje in shiitake, bètaglucaan, virussen kan helpen bestrijden en de weerstand tegen virusinfecties, schimmels en bacteriën kan verhogen (5).
Shiitakes hebben een krachtige antivirale en antibacteriële werking
Bij een klein onderzoek gedurende vier weken werden 52 mannen en vrouwen getest. Zij aten dagelijks enkele gedroogde shiitakes. Aan het eind van het onderzoek bleek uit bloed- en speekseltesten dat er sprake was van een toename van 60% van de afweercellen genaamd cytokinen. Verder was er sprake van een vermindering van chronische ontstekingen wat altijd een positief effect heeft op het immuunsysteem (6).
Shiitakes en hun kankerwerende eigenschappen
Shiitakes zijn vooral onderzocht om hun immuunversterkende capaciteit en hun anti-tumorwerking. Deze twee hangen dan ook nauw met elkaar samen.
Onderzoekers gaan ervan uit dat de kankerwerende werking van bètaglucanen in paddestoelen, waarvan lentinaan er eentje is, de werking van het immuunsysteem stimuleren; het zorgt voor een sterke stijging van het aantal T-cellen en andere immuuncellen. Een krachtig immuunsysteem geeft kankercellen minder kans.
Door stimulering van het immuunsysteem worden beginnende tumoren onder controle gehouden zodat ze niet tot rijping kunnen komen (7,8).
Het is opnieuw het stofje lentinaan waarvan de tumorwerende werking goed is onderzocht. Het toevoegen van paddenstoelenextract aan geïsoleerde borstkankercellen blokkeerde de groei van die cellen (8). Een analyse van een aantal onderzoeken naar de invloed van paddenstoelen op borstkanker toonde aan dat een dagelijkse consumptie van een paar paddenstoelen het risico met 20% deed afnemen (9). Er is nog veel meer onderzoek te vinden op dit gebied.
Paddenstoelen belemmeren oestrogeendominantie
Overigens bevatten ook oesterzwammen en champignons die stofjes die de ontwikkeling van sommige vormen van kanker afremmen, met name hormoongevoelige borstkanker (5). Dit komt doordat paddenstoelen het vermogen hebben om het enzym aromatase te blokkeren. Dit enzym zorgt voor omzetting van progesteron in oestrogeen bij vrouwen en omzetting van testosteron in oestrogeen bij mannen. Dit leidt tot een teveel aan oestrogeen in het lichaam, ook oestrogeendominantie genoemd. Dit is een situatie die wordt geassocieerd met borst-, baarmoeder- en eierstokkanker bij vrouwen, en prostaat-, darm- en borstkanker bij mannen (10).
In hun boek Eten tegen kanker van Dr. R Béliveau, Dr. Denis Gingras, twee oncologen, schrijven ze dat paddenstoelen juist ook een belangrijke rol kunnen spelen bij het voorkómen van kanker.
Het extract van paddenstoelen zorgt voor een daling van factoren die het immuunsysteem onder druk zetten, zoals ontstekingen. Hierdoor kan het beter zijn werk doen en krijgen kankercellen minder kans zich te ontwikkelen.
Verbeter je leven; eet meer shiitakes en andere paddenstoelen
Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de helende werking van shiitakes en andere paddenstoelen (11). Aangezien ze het immuunsysteem verbeteren zijn ze in feite voor alles in ons lichaam gezond. In de fytotherapie, ook wel kruidengeneeskunde genoemd, worden ze dan ook ingezet bij vele aandoeningen en symptomen die te maken hebben met een verminderd immuunsysteem. Denk hierbij onder andere aan acute virale infecties, griep en terugkerende verkoudheden, herpesinfecties, hepatitis, artritis en het post-viraal syndroom.
Kortom; zet regelmatig een portie shiitakes en andere paddenstoelen op je dagelijks menu.
Maar daarbij; lijkt het jou handig om vijf van die krachtige paddestoelen tegelijkertijd binnen te kunnen krijgen? Iedere dag?
Immune & Energy; 5 paddenstoelen plus echte ginseng
Eerst voeding, dan supplementen zeg ik altijd. Als je junkfood eet heeft het weinig zin om supplementen te gebruiken. Dus ik pleit er absoluut voor om shiitakes en andere paddenstoelen regelmatig op je menu te zetten. Maar eet jij over het algemeen gezond en zou jij toch je immuunsysteem een extra boost willen geven? Dat herken ik.
Een van mijn favoriete supplementen is Immune & Energy van Royal Green. Dit bevat een krachtig concentraat van 5 paddenstoelen (shiitake, reishi, maitake, pruikzwam en schermpjeseikhaas) met daarbij echte ginseng en echinacea. Deze unieke combinatie ondersteunt je immuunsysteem, helpt bij vermoeidheid, is goed voor je concentratievermogen en geheugen en kan je echt extra energie geven. Ik spreek uit persoonlijke ervaring. Klik hier om te zien wat ik bedoel.
Voel je je hyperig of heb je een extra boost energie gekregen?
Als je je door het gebruik van Immune & Energy wat hyperig gaat voelen, zoals bij te veel koffie, wees dan niet ongerust. Dit zou zomaar die extra boost van energie kunnen zijn waar je al zolang op zat te wachten. Zorg dat je iets leuks hebt om deze energie op te richten! Iets waar je enthousiast over bent. Dan ga je werkelijk ervaren waar we al onze levensenergie voor gekregen hebben: om leuke en mooie dingen mee te doen!
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen. We vinden het ook altijd fijn als je hieronder een reactie achterlaat. Wat is jouw favoriete gerecht met shiitake en andere paddenstoelen?
Bronnen
(1) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19596954/
(3) https://www.greenmedinfo.com/article/potassium-rich-diets-may-benefit-patients-rheumatoid-arthritis
(4) https://file.scirp.org/pdf/FNS_2014062611410421.pdf
(5) https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1756464612000746
(6) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25866155/
(7) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17895634/
(8) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26974354/
(9) Dr. R Béliveau, Dr. Denis Gingras; Eten tegen kanker
(10) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7083201/
(11) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25685150/