Inuline: een onbekende maar bijzondere en redelijk gezonde suikervervanger
Heb jij wel eens gehoord van inuline? Niet te verwarren met insuline, het hormoon dat je alvleesklier aanmaakt als je suiker of koolhydraten eet. Inuline is een soort vezel waar eigenlijk weinig over bekend is. En dat is best jammer want het is tegelijkertijd een zoetstof die weinig nadelen kent. In dit artikel lees je er meer over.
Verborgen onder de grond
Inuline komt voor in wortels van planten en voorziet ze van voeding. Het is dus een natuurlijke stof. Vooral soorten die bekend staan als ‘vergeten groente’ bevatten veel inuline: aardpeer, cichorei (witlof) en schorseneren bijvoorbeeld. Veel groenten die onder de grond groeien dus. Maar ook artisjok en de exotische plant agave bevatten veel van deze stof. Er zit ook een beetje in banaan, uit, prei en knoflook.
Inuline is een natuurlijke stof voorkomend in de wortels van planten
Een vezel en suiker in één
Inuline kan uit die wortels worden gehaald en in voedingsmiddelen worden verwerkt als een vezel. Vezels zijn van zichzelf helemaal niet zoet. Eigenlijk smaken ze naar niks. Maar bij inuline ontstaan door een omzettingsproces fructo-oligosachariden (FOS). En deze hebben wél een zoete smaak omdat ze kleine stukjes fructose en glucose bevatten. Dus eigenlijk een soort suiker. Op die manier kan men een preparaat maken waarmee je ook etenswaren kan zoeten.
Inuline is een vezel en een soort suiker in één
Mag het een onsje stabieler zijn?
Alternatieven voor witte suiker ken je vast wel. Denk aan ahornsiroop, honing, kokosbloesemsuiker en vruchtenstropen bijvoorbeeld. Het voordeel van deze vervangers is dat ze iets meer voedingsstoffen bevatten dan geraffineerde ‘gewone’ witte suiker. Maar het grote nadeel blijft dat het suikervormen zijn en dat ons lichaam hierop reageert zoals op gewone suiker: het geeft een stoot insuline af waardoor je last kunt krijgen van een schommelende suikerspiegel en de daarmee gepaard gaande energiedips.
Hoe stabieler je suikerspiegel is, hoe minder insuline er steeds hoeft te worden afgegeven, hoe beter je je voelt. Het zorgt voor meer gelijkmatige energie, draagt bij aan een goede hormoonbalans en houdt (westerse) ziekten en overgewicht meer op afstand. Dus die bekende suikeralternatieven zijn ook weer niet zaligmakend. Het bijzondere van inuline is echter dat het geen invloed heeft op de suikerspiegel.
Het bijzondere van inuline is dat het geen effect heeft op de suikerspiegel
Ongrijpbaar
Dat zit zo. Die fructo-oligosachariden (ook wel oligofructose genoemd) zijn niet, zoals andere suikers, opneembaar in het bloed en onze cellen. Dat komt omdat de fructose- en glucosedeeltjes een bepaalde binding hebben waar onze enzymen niet bij kunnen. Hierdoor hebben ze geen invloed op de suikerspiegel en gaat inuline regelrecht naar de darmen.
Inuline: glycemische index ..... 0
De glycemische index (GI) is een maat om aan te geven hoe snel glucose uit voedingsmiddelen in het bloed wordt opgenomen, of met andere woorden: hoe snel de bloedsuikerspiegel wordt verhoogd. Hoe hoger het getal, hoe groter het effect op de bloedsuikerspiegel. Gewone suiker heeft een GI van 65, honing meet 61, gedroogd fruit gemiddeld 30 en inuline ...... 0.
Bifido's zijn blij met inuline
Maar wat gebeurt er wanneer je iets met inuline eet? Er is één groep minuscuul kleine beestjes in onze darmen die staan te juichen op de komst ervan. Dat zijn onze bifidobacteriën. Deze gunstige darmbacterieën leven in onze dunne darm en zetten hun tanden (figuurlijk dan) graag in inuline. Hierdoor produceren ze allerlei stoffen waar onze darmen ontzettend blij van worden, zoals melk- en boterzuur.
Boterzuur beschermt onder andere het slijmvlies van je darmwand.
Je zou dus kunnen zeggen dat inuline een prebioticum is: het voedt gunstige darmbacteriën en draagt daarmee bij aan een gezonde darmflora (1) Eigenlijk zoals veel andere vezels dat ook doen, maar inuline doet dit in overtreffende trap.
Oeps!
Dat klinkt haast te mooi om waar te zijn. En dat is ook wel een beetje zo. Want dat snoepen door onze darmbacteriën leidt al snel tot de productie van gassen, en dus veel windjes. Dat geldt eigenlijk voor alle vezels, maar vooral voor inuline. Veel mensen reageren daar extra gevoelig op.
Vanaf 30 gram per dag kan het zelfs voor flinke buikklachten zorgen, dus dat is dan ook wat je maximaal binnen zou moeten krijgen. (2) Ook inuline dat wordt ingenomen als supplement kan darmgassen en daardoor krampen geven. (3) Mensen met gevoelige darmen, prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of andere aandoeningen (zoals de ziekte van Crohn) kunnen er helemaal niet goed tegen. Bij hen kunnen de ongemakken al na een paar gram optreden. Ook mensen met een fructose-intolerantie doen er vaak verstandig aan om inuline te laten staan.
Vrouwen met gevoelige darmen moeten een beetje oppassen met inuline
Korte-keten versus lange-keten
In de voedingsindustrie worden twee soorten inuline gebruikt. En korte-keten- en een lange-ketenvorm. De korte-keten-inuline wordt ook wel FOS genoemd en wordt voornamelijk ingezet als zoetstof. De lange-keten-inuline bevat een ander type vezel: galacto-oligosaccharide (GOS). Deze wordt gebruikt als ‘vetverminderaar’ in voedingsmiddelen omdat het een romig mondgevoel geeft, waardoor er minder vet nodig is. Veel voedingsmiddelen bevatten beide soorten. Ook wordt inuline ingezet voor het indikken van vloeistoffen, vanwege het hoge gehalte aan vezels. Een behoorlijke alleskunner dus!
Hoe gebruik je het?
Je kunt inuline gebruiken als vezel en als zoetmaker. Als vezel zou ik niet zo snel doen. Die vind je in allerlei gezonde voeding, daar heb je geen supplement voor nodig. Maar als zoetstof is het dus wel interessant! Deze inuline komt bijna altijd uit cichorei.
Op internet is natuurlijk alles te koop, maar in supermarkten kom je het nog niet tegen. Alhoewel ik, tijdens het schrijven van dit artikel, in een grote supermarkt was waar ‘light’ honing te verkrijgen was met 50% inuline. Maar de grootste kans het aan te treffen heb je een natuurvoedingswinkel of biologische supermarkt. Daar wordt soms losse inuline verkocht of is het verwerkt in chocolade en bonbons.
Even puzzelen
Inuline zit in een zak of pot en bestaat uit wit, fijn poeder. Omdat de ene soort zoeter smaakt dan de ander is het verstandig om even te proeven voordat je het door beslag of deeg mengt, zodat je de zoetkracht kan inschatten. Inuline is veel minder zoet dan suiker maar soms is een theelepeltje al genoeg. En onthoud, het is ook een vezel en neemt daardoor vocht uit beslag of deeg op.
Het is soms even puzzelen hoeveel je er precies van moet gebruiken.
Ben je een beginner met het gebruik van inuline dan kan je ervoor kiezen om in een recept 50% van de hoeveelheid suiker te vervangen door inuline en deze hoeveelheid de volgende keren nog op te voeren. Zo kan je goed beoordelen wat de zoetstof met de structuur van jouw cake of taart doet. Zoals voor alles in het leven geldt: oefening baart kunst!
Eind goed, al goed?
En nu massaal aan de inuline om onze zoete trek te stillen? Nee, dat is niet de insteek van dit artikel. Maar het is heel mooi dat er een zoetmaker op de markt is die onze insulineafgifte met rust laat.
Het beste blijft om je zin in zoet af te bouwen. Wie zoet blijft eten zal ernaar blijven verlangen. De kans dat je hiervoor voor de bijl gaat blijft dan groot. Dus inuline is een interessant alternatief voor suiker, maar zoals voor alles geldt: gebruik het met mate. Al is het alleen maar omdat je niet de hele dag met darmen vol lucht wil rondlopen.
Linksom of rechtsom, het beste blijft om je behoefte aan zoetigheid af te bouwen.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help je dan mee om dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat. Heb jij ervaring met het gebruik van inuline en tips voor ons? Laat dan hieronder je reactie achter.
Bronnen
- https://www.nature.com/articles/ejcn200964
- https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1048/inulin
- https://www.natuurdietisten.nl/is-gebruik-fos-speciale-vezel-als-pre-bioticum-aan-raden-darmklachten/