Fructose: de snelste route naar veroudering en chronische ziektes
6 min. leestijd

Fructose: de snelste route naar veroudering en chronische ziektes

Dat suiker ongezond is kun je tegenwoordig overal lezen en leren (en voelen in je lichaam als je een beetje oplet) maar hoe zit dat met fructose? Fruit bevat ook fructose en dat is toch gezond? Dus dan zal fructose toch gezonder zijn dan suiker? Ik begrijp het helemaal als je dit denkt maar het is maar gedeeltelijk waar. En zit de fructose verstopt in High Fructose Corn Syrup (HFCS) dan is het ronduit gevaarlijk voor je gezondheid en dus oppassen geblazen.

Suiker is suiker; klopt dit wel?

Veel bewerkte voedingsmiddelen worden sinds de jaren 70 gezoet met een suiker genaamd High Fructose Corn Syrup (HFCS). In het Nederlands staat het bekend als maisstroop, fructosesiroop, glucosefructose(siroop), vruchtensuiker of natuurlijke suikers. Klinkt redelijk onschuldig maar is het absoluut niet. Het is ontwikkeld in de VS en leek een mooi alternatief voor vetten en andere suikers als supergoedkoop conserveermiddel en smaakmaker op het moment dat vetten zoveel mogelijk verbannen werden. Men dacht toen nog dat deze de oorzaak waren van de toename aan hart- en vaatziekten. Inmiddels weten we beter.

We weten nu dat de aanname dat er een direct oorzakelijk verband is tussen (verzadigd) vet en cholesterol aan de ene kant en hart- en vaatziektes aan de andere kant niet klopt en dat juist suiker de grootste boosdoener is als het gaat om je gezondheid. En fructose blijkt de allergrootste boosdoener.

Fructose en glucose; werken heel anders in je lichaam

Gewone tafelsuiker (sucrose of sacharose) uit suikerriet of suikerbieten, bestaat uit gelijke delen glucose en fructose. Fructose (fruitsuiker) is twee keer zo zoet als glucose, er is dus minder van nodig om iets zoet te laten smaken. Nu proeft je tong niet echt het verschil tussen deze soorten suiker en het aantal calorieën is ook gelijk, maar voor de verwerking in je lichaam maakt het heel veel uit. Glucose wordt in je lichaam snel in je bloed opgenomen en zorgt daarom voor een snelle stijging van je bloedsuikerwaarde. Een teveel ervan wordt in je spier- en vetcellen opgeslagen als reservevoorraad. Fructose gaat daarentegen rechtstreeks naar je lever om daar te worden verwerkt en stimuleert daar, via een ingewikkeld proces dat ik je zal besparen, de aanmaak van vet en cholesterol, vooral als je er te veel van binnen krijgt. Het is dus sowieso al een beetje oppassen met fructose.

Fructose in de vorm van High Fructose Corn Sirup

HFCS is dan weer een speciaal soort fructose dat wordt verkregen uit de stengels van mais door middel van een chemisch proces. Het is dus een synthetische zoetstof die in de natuur niet voorkomt en dat is niet voor niets: het is in je lichaam nog sneller opneembaar dan gewone tafelsuiker. Dit komt doordat in HFCS de glucose en fructose in ongebonden vorm voorkomen en niet eerst hoeven te worden gescheiden van elkaar zoals bij tafelsuiker. Het bestaat daarbij voor het grootste deel uit fructose.

Je zou nu nog steeds kunnen denken dat fructose toch beter is dan glucose omdat het niet zoals glucose voor de snelle bloedsuikerpieken zorgt. Maar doordat het zorgt voor opslag van vet in de lever kan het leiden tot een ziekte genaamd leververvetting of niet-alcoholische vetleverziekte. Ik schreef hier vorige week een artikel over: Koester je lever; die zorgt ook voor een gezond gewicht. 

Fructose; de snelste route naar veroudering

Leververvetting is een ernstig gezondheidsprobleem dat steeds vaker voorkomt, ook in Nederland. De lever wordt overbelast, kan zijn belangrijke ontgiftende werk niet goed meer doen waardoor andere organen en systemen ook worden aangetast. Op de site van de Maag-Lever-Darmstichting, MLDS, staat: ‘Leververvetting is de meest voorkomende aandoening aan de lever. Het komt steeds vaker voor als gevolg van veranderingen in onze voeding en leefstijl.’

Er zijn allerlei problemen die kunnen optreden als gevolg van overmatig gebruik van fructose. Fructose wordt daarom ook wel de snelste route naar veroudering genoemd:

Een suikerverslaving is vaak een fructoseverslaving

We weten dat we sowieso al snel te veel suiker binnenkrijgen, of het nu glucose of fructose is. In de tijd van de jager-verzamelaars was het normaal om per jaar zo’n 20 theelepels toegevoegde suiker binnen te krijgen. Nu krijgen veel mensen dit per dag binnen, onder andere door het drinken van gezoete frisdranken, sportdranken en vruchtensappen. Ons lichaam is helemaal niet gebouwd op zoveel zoetigheid. Glucosefructosestroop is ook nog eens veel zoeter dan gewone suiker, wat ertoe leidt dat het nog eerder dan gewone suiker een suikerverslaving in de hand werkt. Je went aan de zoete smaak en hebt er steeds meer van nodig om er de ‘suikerkick’ van te krijgen. Een suikerverslaving is heel vaak een fructoseverslaving.

Fructose verstoort je verzadigingsgevoel

Fructose zorgt in je lichaam voor minder afgifte van insuline dan glucose. Insuline heeft een belangrijke functie in het signaleren van een verzadigingsgevoel. Als dat signaal minder goed werkt kan dit zorgen voor een dooreet-effect. Ook neemt het ‘hongerhormoon’ ghreline normaal gesproken af zodra je glucose binnenkrijgt. Het verzadigingshormoon leptine neemt dan toe, waardoor je je verzadigd voelt en stopt met eten. Maar fructose kan niet zorgen voor deze mechanismes, waardoor de honger niet wordt gestild en je door blijft eten. Het gevolg laat zich raden: je wordt er snel dikker van, om nog maar te zwijgen van de andere negatieve effecten.

HFCS kan  de oorzaak zijn van een lekkende darm

De hoge dosis fructose uit HFCS blijkt de darmwand te kunnen aantasten; er komen letterlijk gaatjes in, waardoor allerlei stoffen de darmwand passeren en ongewenst in ons bloed terecht komen. Uit onderzoek van dr. Bruce Ames (1) blijkt dat dit komt doordat er meer energie nodig is om de vrije fructose uit HFCS te verwerken in ons lichaam dan nodig is voor gewone suiker, waardoor er te weinig ‘brandstof’ (energie) in onze darmen overblijft om de darmwand gezond te houden. Een lekkende darm staat  aan de basis van veel chronische ziektes zoals obesitas, diabetes, kanker, hartziektes, dementie en snellere veroudering. Dat komt dan weer doordat de lekkende darm leidt tot ontstekingsreacties in het hele lichaam, die de bovengenoemde ziektes aanjagen. Ditzelfde effect heeft fructose niet als het uit de hele vrucht wordt opgenomen.

Fructosestroop kan vervuilende stoffen bevatten

Het is niet duidelijk wat er allemaal voor stoffen in de fructosestroop zitten na het chemische proces waarmee het wordt geëxtraheerd uit de mais. In ieder geval zijn er bij onderzoeken schadelijke en vervuilende stoffen in gevonden die je echt niet in je lichaam wilt hebben, zoals kwik. De industrie wil graag dat het gezien wordt als een ‘natuurlijke’ suiker omdat het uit mais wordt gemaakt, maar door het chemische proces is het dat bepaald niet.

Producten waarin HFCS/glucosefructosestroop zit zijn nagenoeg altijd sterk bewerkte producten met weinig tot geen voedingsstoffen, vol met lege calorieën en kunstmatige ingrediënten. Wil je gezond blijven? Vermijd het dan! Meer informatie over fructose vind je in mijn boek Het Energieke Vrouwen VoedingsKompas. 

Waar zit het allemaal in verstopt?

Glucosefructosestroop zit in veel bewerkte voedingsmiddelen, omdat het voor de industrie nu een zeer goedkope zoetstof is, die ook nog eens zeer lang en goed houdbaar is en makkelijk te verwerken in allerlei producten. In Nederland gebruikte men tot voor kort meer biet- en rietsuiker maar ook hier komt maisstroop steeds meer voor. Vergis je niet, het zit onder andere in:

  • Brood, crackers, rijstwafels
  • Broodbeleg zoals jam, hagelslag, roomkaas en pindakaas
  • Koek, muesli- en notenrepen, gebak
  • Frisdranken, vruchtensappen en ontbijtdrankjes
  • Ontbijtgranen zoals cruesli en cornflakes
  • Toetjes, yoghurt met smaakjes
  • (Bewerkt) vlees en vleeswaren
  • (Gezoete) gedroogde vruchten en fruit uit blik/pot
  • Soepen, sauzen en bouillons uit pak, zak, pot, fles en blik
  • Sauzen zoals mayonaise, ketchup, knoflooksaus, barbecuesauzen etc.
  • Stroop en (limonade)siropen
  • Nagenoeg alle kant-en-klaarmaaltijden, -salades en -pizza’s
  • Kruidenpasta’s en kruidenmix
  • Snoepgoed, roomijs en waterijs.

Zelfs in veel voedingssupplementen zoals vitaminepillen kun je het vinden. Je zult echt etiketten moeten lezen om te voorkomen dat je er veel meer van binnen krijgt dan je wilt, of gewoon lekker ‘echt’ en onbewerkt gaan eten. Fructosestroop is dus inderdaad een verstopte wolf in schaapskleren.

Is fruit nou wel of niet slecht?

Betekent dit alles nu dat fruit slecht is? Nee, zo is het gelukkig ook weer niet. In sommige soorten fruit zit wel aardig wat fructose, maar niet zulke enorme hoeveelheden als in (glucose)fructosestroop. Druiven bevatten bijvoorbeeld ongeveer 8 procent fructose, wat erg veel is voor fruit, en in ananas zit ongeveer 2 procent fructose. Dat is allemaal heel wat minder dan in de industriële stroop met minstens 50% fructose! Zelfs in gedroogd fruit, dat alweer meer fructose bevat (vooral dadels en rozijnen, ook als ze niet extra gezoet zijn) zit nog altijd veel minder dan in de (glucose)fructosestroop. Bovendien is fructose in fruit geen losstaand goedje dat uit zijn verband is gerukt. In fruit zitten veel meer stoffen, die het bij elkaar genomen enorm gezond maken waaronder de vezels. Ook in groente kan soms wat fructose zitten en ook hier is het geen probleem.

De les is duidelijk: zolang je voor ‘echt’ eten gaat, de hele vrucht of de hele groente, is het allemaal supergezond, ook met de natuurlijke, bijbehorende fructose.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help mij dan dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan o.a. door middel van de social media knoppen hierboven. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat: ga jij voortaan beter etiketten lezen en letten op fructose?

Bronnen

http://www.chori.org/Principal_Investigators/Ames_Bruce/ames_overview.html

Nathalie
Door

Nathalie

op 01 Sep 2017

Als je reeds een lekkende darm hebt, vermijd je dan ook best het eten van fruit?

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 04 Sep 2017

Dat kun je niet zomaar zeggen Nathalie. Op zich is fruit, ook bij een lekkende darm, heel gezond! Fruit is, zoals in de tekst staat, iets heel anders dan de toegevoegde en kunstmatige fructose waar het in dit artikel over gaat.

Nicole
Door

Nicole

op 01 Sep 2017

Dankjewel voor dit uitgebreidde en duidelijke artikel.

Sonja
Door

Sonja

op 01 Sep 2017

Hoi Marjolein, inmiddels ben ik goed op weg met een suikervrij en zetmeelvrij dieet, deze informatie over hoe slecht het is voor onze gezondheid steunt me enorm met het eraf blijven. Echt snoepen hoef ik niet meer, maar een patat met komt nog regelmatig door mn gedachten. Om gezondheidsredenen mag ik dat nu ook even helemaal niet eten. De afkick effecten ( ik zit nu halverwegemijn derde week) zijn echt serieus heftig. Veel sombere gevoelens gehad, moe, duizelig, koud en vaak een hongergevoel. Ik ben in 2 weken alweer bijna op mijn natuurlijke gewicht wat weer heel erg prettig is. Sporten en yoga is inderdaad enorm ondersteunend, wel lief voor jezelf zijn, dus niet als een gekke over mijn grenzen. Ik merk dat sport in combinatie met yoga goed meehelpt mijn lichaam te ontgiften en door de endorfine die erbij vrijkomt voel ik me ook weer in mijn kracht komen. Dank vd. Kennis en ik zou iedereen willen aanmoedigen met verse groentes en fruit te gaan komen, je hebt er soms wat creativiteit voor nodig maar het verschil is enorm ...groeten Sonja

Simone
Door

Simone

op 01 Sep 2017

Onze huisarts raad mn dochter van 14 aan een maand lang alle zoetigheden te laten staan en minimaal fruit te eten. Ze had vorigjaar een schimmelteennagel en nu kapotte mondhoeken dus ze vermoedt een slechte schimmel in de darmen, daarom dus. Ze heeft er ook wel een medicijn voor gekregen wat ze in de mond moet doen. Mijn vraag: is ananas het fruit met t minste fructose? Waar vind ik een lijstje? Mn dochter is nl nogal zwart wit en eet nu helemaal geen fruit (wat mij weer niet goed lijkt).

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 04 Sep 2017

Beste Simone, er zijn wel lijstjes te vinden op internet met soorten fruit met minder of meer fructose (bijvoorbeeld bij moniquevandervloed.nl). Bijna alle soorten bessen/bramen/aardbeien etc. zijn bijvoorbeeld een goede keuze. Ananas bevat juist aardig wat fructose. Maar zoals je in het artikel kunt lezen is het zeker niet de bedoeling om fruit dus maar te laten staan! Heeft de arts wel gekeken of ze niet juist gebrek aan vitamines heeft? Ik ben geen arts maar kapotte mondhoeken kunnen heel goed juist een teken dat er veel te weinig groenten en fruit gegeten wordt! Misschien kun je de arts vragen wat tests te doen om eventueel vitaminegebrek en aanwezigheid van schimmels te bepalen?

Mieke Hendrickx
Door

Mieke Hendrickx

op 01 Sep 2017

Ik ben zo blij dat ik je al een paar jaar ken. Je blijft me boeien omdat je artikels die je schrijft zo duidelijk zijn, zo bruikbaar zijn en echt uitnodigen om beter met je voeding en us met je gezondheid om te gaan. Dank je wel om dit allemaal te delen.

Peter Verbaarschott
Door

Peter Verbaarschott

op 01 Sep 2017

Beste Marjolein, mijn oprechte dank voor de zinvolle en praktische en leesbare uiteenzetting wat suikers met ons lichaam doet. Ik ben zelf orthomoleculaire voedingsadviseur en voedingssupplementen adviseur. Wat ik mis is de enorme hoeveelheden synthetische zoetstoffen, zoals aspartaam, Acesulfaam K etc. Díe je onder aantreft in frisdranken en energie drankjes. Eigenlijk zou er een soort Deltaplan met suikerbelasting moeten komen om de suikerconsumptie drastisch terug te brengen. Overigens vind ik af en toe een zelf gebakken appeltaart met slagroom best wel lekker.

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 04 Sep 2017

Dank je wel Peter, fijn dat je het waardeert! Je hebt gelijk dat ook de synthetische suikers een groot probleem vormen. Maar in één blog kan ik niet alles behandelen; deze keer gaat het specifiek om fructose. In veel van mijn blogs schrijf ik al over deze stoffen (zoals https://energiekevrouwenacademie.nl/suikervervangers-wat-zijn-vijf-beste-opties/ en https://energiekevrouwenacademie.nl/suiker-killer-van-je-energie-en-gezondheid/) en er is ook een apart blog over aspartaam (https://energiekevrouwenacademie.nl/aspartaam-hoe-light-producten-je-zwaar-ziek-en-dik-maken/). Geniet lekker van je appeltaart met slagroom!

san
Door

san

op 02 Sep 2017

hoe zit het met 100% dadel of peren of appelstroop ? (zelfgemaakt) dat gebruik ik nog weleens om granola te zoeten of granola/muslirepen te maken.

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 04 Sep 2017

Daarin zit inderdaad aardig wat fructose dus ook daarvan zou ik niet te veel nemen San. Maar zolang je het bij nu en dan houdt en alleen bij deze op zich natuurlijke producten moet het ook wel eens kunnen hoor!

Karen van Velzen
Door

Karen van Velzen

op 02 Sep 2017

Ik gebruik sinds een poos mais-boekweit flakes omdat dit glutenvrij is. Op de verpakking staat dat er 2% maisglucose in zit. Is dit ook slecht voor je?

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 04 Sep 2017

Beste Karen, misschien dat dit geen toegevoegde glucose is maar dat het gewoon het natuurlijke glucosegehalte in de mais is? Dan is het niet zo'n probleem (omdat het in het volwaardige product zit, hoewel mais van zichzelf dus wel nogal zoet is). Maar als het er apart aan is toegevoegd is het wel vervelend en onnodig, maar dan moet het bij de ingrediënten vermeld staan als apart ingrediënt. Staat het alleen in de voedingswaardetabel dan is het waarschijnlijk de natuurlijke hoeveelheid die al in de mais zelf zit.

Trudy Vreeswijk
Door

Trudy Vreeswijk

op 02 Sep 2017

Ja dat ga vast en zeker doen.Bedankt voor de waardevolle tip.

Wil
Door

Wil

op 02 Sep 2017

Dank! Weer even de puntjes voor mij op de i gezet.

Louise
Door

Louise

op 03 Sep 2017

Hallo Marjolein en lezers, Ik schrik hier echt van . Het eten is niet meer wat het was. Dat is en was me al duidelijk. Ik doe mijn best om gezond te blijven eten. Het word wel echt duidelijker dat we voor PUUR moeten gaan. Djw voor deze info 👍🏻 Blijf vooral doorgaan met ons lezers van goede informatie te voorzien SUPER.

Ellen Schüpstuhl
Door

Ellen Schüpstuhl

op 03 Sep 2017

Hallo Marjolein, bedankt voor het informatieve bericht. Ik probeer inderdaad minder suikers te eten. Maar dan moet je echt de materie eerst goed begrijpen voordat je weet wat je wel en niet mag eten. Erg ingewikkeld allemaal. Gr Ellen

Gerda Michiels.
Door

Gerda Michiels.

op 03 Sep 2017

Dank je wel ben al geruime tijd bezig met zoveel mogelijk natuurlijke voedingswaren en eenvoudige zelf klaargemaakte gerechten te eten. Nu weet ik ook waarom.

Yvonne
Door

Yvonne

op 04 Sep 2017

bedankt marjolein, ik vraag me nu af wat het betekent voor het suiker(fructose) als ik het fruit in een blender doe. Heb je toevallig een lijstje van fruit waarin staat hoeveel fructose er in zit?

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 04 Sep 2017

Die lijstjes zijn wel te vinden op internet Yvonne. Fruit in een blender maakt niet uit voor het fructosegehalte omdat je gewoon alles bewaart wat erin zit. Als je er sap van maakt zonder het pulp kan het wel een hogere concentratie fructose geven.

Rosalie
Door

Rosalie

op 09 Sep 2017

Bedankt voor het interessante artikel Marjolein! Kun je mij nog vertellen welke bronnen je hebt gebruikt voor dit artikel? Alvast bedankt!

Marjolein Dubbers
Gerda
Door

Gerda

op 14 Sep 2017

Super interressant om te lezen! Dank voor de vele info steeds!

Moo
Door

Moo

op 19 Sep 2017

Super om achter de waarheid te komen.

Tineke Dekker
Door

Tineke Dekker

op 24 Oct 2017

Hoe zit het met sapjes uit de juicer? Zit daar nog voldoende structuur in om het suikergehalte 'goed te maken'? Denk aan wortels, bietjes etc.... Ik twijfel vaak.

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 01 Nov 2017

Beste Tineke, sapjes zijn natuurlijk best gezond, maar je haalt wel alle vezels eruit, dus inderdaad is de concentratie aan suikers daarin veel hoger dan bijvoorbeeld in een smoothie, waar wel alle vezels etc. in blijven zitten en waar ook altijd wel iets van vetten en eiwitten aan wordt toegevoegd. Wortels en bietjes bevatten verhoudingsgewijs ook nog eens veel suikers t.o.v. bijvoorbeeld groene groente zoals spinazie of paksoi. Dat betekent niet dat zulke sappen ongezond zijn maar ik zeg wel altijd: variatie, variatie en nog eens variatie! Zorg er dus voor dat je naast een juice ook vaak de 'hele' groenten en fruit binnenkrijgt.

Liesbeth
Door

Liesbeth

op 27 Oct 2017

Hallo mevrouw, En kokosbloesemsuiker is dat eigenlijk gezond of zou ik dit beter laten?

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 01 Nov 2017

Er wordt wel beweerd dat kokosbloesemsuiker beter zou zijn maar dat is niet bewezen. Het best kun je maar zo veel mogelijk afwennen van de zoete smaak en zo weinig mogelijk 'losse' suiker (in welke vorm dan ook) toevoegen aan je voeding.

Sandra
Door

Sandra

op 17 Nov 2017

Bedankt voor het delen van deze informatie. Ik ga er beter op letten!

Gaby
Door

Gaby

op 06 Jan 2018

Fijn dat je het met ons deelt, ik schrik ervan. Zijn voedingsmiddelen die met stevia gezoet worden ook ongezond? Het is soms moeilijk tussendoortjes te vinden voor onderweg die nog een beetje gezond zijn.

Marjolein Dubbers
Door

Marjolein Dubbers

op 09 Jan 2018

Dat hangt ook weer af van de soort stevia waarmee is gezoet Gaby; het voert te ver om daarop in te gaan hier. Het best kun je nog zoveel mogelijk afkicken van de zoete smaak op zich en tussendoortjes nemen waar geen zoetstof of suiker in welke vorm dan ook is toegevoegd.

Reactie plaatsen

Meer advies over 

vitaliteit en gezondheid?

Er staan meer dan 300 waardevolle artikelen op je te wachten!