Boekentip: De microbioom oplossing  | Dr Robynne Chutkan
5 min. leestijd

Boekentip: De microbioom oplossing | Dr Robynne Chutkan

Hoe meer ik lees en leer over de rol van voeding op onze gezondheid, hoe meer ik me realiseer hoe belangrijk de rol van onze darmen hierbij is. Onze darmen, of beter gezegd de bewoners ervan: onze darmbacteriën, spelen een essentiële rol als het gaat om onze vitaliteit en gezondheid. Een rol die ook door artsen heel vaak over het hoofd wordt gezien. De Amerikaanse maag-darm-en leverspecialist Robynne Chutkan, die regulier geschoold is, heeft zelf ook deze switch moeten maken. Nu schrijft ze er boeken over die voor leken heel goed te begrijpen zijn en een omslag in je denken over je gezondheid kunnen geven. Ben jij er klaar voor?

Jouw microbioom is zo uniek als je DNA

Ons microbioom bestaat uit de biljoenen organismen die overal op en in je lichaam leven: alle bacteriën, virussen, schimmels en andere microben.  Een groot deel hiervan bevindt zich in je spijsverteringskanaal. Zo uniek als je vingerafdruk en DNA is, zo uniek is ook jouw microbioom. Jouw unieke microbioom ontwikkelt zich vanuit het microbioom van je moeder als je nog in haar baarmoeder huist en verandert voortdurend. Te beginnen met je geboorte en vervolgens door wat je gaat eten, je persoonlijke hygiëne, infecties, blootstelling aan chemicaliën, medicijnen, je hormonenspiegels en zelfs stress. Alles in en om je heen heeft invloed op je microbioom.

Kost en inwoning in ruil voor nuttige arbeid

In haar boek beschrijft Robynne dat dit enorme leger van microben in ruil voor onderdak in ons lichaam heel veel nuttige arbeid verricht. Verschillende delen van ons lichaam hebben verschillende microbiële gemeenschappen. In je mond en vagina bevinden zich andere microben dan op je huid of in je darmen. In je darmen wonen met name darmbacteriën. Ze helpen onder andere met het verteren van voedsel, het gezond houden van je darmslijmvlies en ze zorgen ervoor dat ons immuunsysteem onderscheid kan maken tussen vriend en vijand. 50% van je immuunsysteem bevindt zich in je darmen. De microben kunnen je daardoor zelfs beschermen tegen een flinke griep.

Als je onvoldoende goede darmbacteriën hebt kan voedsel niet goed worden afgebroken en zal je lichaam niet in staat zijn alle voedingsstoffen goed op te nemen. Dit kan op termijn leiden tot allerlei (chronische) ziektes. Tien keer meer vrouwen dan mannen lijden aan auto-immuunziektes. De precieze oorzaak hiervan is onbekend, maar waarschijnlijk heeft dit te maken met de afwezigheid van bepaalde darmbacteriën. De belangrijkste factor om ervoor te zorgen dat je gezonde darmbacteriën krijgt en behoudt is je voeding. Met je voeding voed je letterlijk gezonde of minder gezonde bacteriën.

Kan te veel antibiotica zorgen voor overgewicht?

In haar boek verwijst Robynne verschillende keren naar het explosief gegroeide gebruik van antibiotica. Soms is dit noodzakelijk en kan het levens redden maar vooral in Amerika krijgen kinderen, maar ook volwassenen, veel te vaak antibiotica toegediend. Het vervelende is dat antibiotica zowel de slechte als de goede bacteriën doden. Dit zorgt voor een verstoring van een gezond microbioom. Het herstellen hiervan met probiotica is maar slechts ten dele mogelijk omdat bacteriën in pil- of poedervorm niet lang genoeg in leven blijven om echt werkzaam te kunnen zijn. Straks meer over het herstellen van je microbioom.

Dysbacteriose; als slechte bacteriën de overhand hebben gekregen

In haar dagelijkse praktijk als maag-darm-en leverspecialist zie Robynne veel patiënten met allerlei chronische aandoeningen, waarvan de basis een ernstige verstoring van de darmbacteriën is. Ze noemt dit dysbacteriose; een aandoening die nog lang niet in de reguliere geneeskunde als echte aandoening is erkend. Als oorzaken ziet ze een overmatig gebruik van antibiotica, maagzuurremmers, niet-steroïde ontstekingsremmers (ibuprofen, diclofenac en naproxen), de anticonceptiepil, chemotherapie, kunstmatige zoetstoffen, te veel suikers, zetmeel en ongezond vet, alcohol, stress en infecties.

Ziektes die hieruit voort kunnen komen zijn onder andere PDS, een lekkende darm, voedselhunkeringen, opgeblazenheid, hardnekkig overgewicht, voedselallergieën, CVS, allerlei huidaandoeningen, coeliakie en zelfs depressieve klachten. Al deze aandoeningen en meer komen uitgebreid aan bod in het boek.

Maken je darmbacteriën je dik?

In mijn eigen boek Het Energieke Vrouwen VoedingsKompas schrijf ik al dat hardnekkig overgewicht kan komen door een verkeerde darmflora. Artsen kunnen met 90% zekerheid voorspellen of iemand overgewicht heeft of niet, door alleen maar naar darmbacteriën van mensen te kijken. Hoe bijzonder is dat? Diverse onderzoeken hebben laten zien dat als de darmbacteriën van dikke muizen worden overgeplant naar dunne muizen, deze laatste snel aankomen in gewicht en er een toename is van vetafzetting, zonder dat er iets wordt veranderd aan hun voeding of bewegingspatroon. Men weet nog niet precies hoe dit gebeurt en welke bacteriën de oorzaak zijn van de gewichtstoename. Bekend is wel dat darmbacteriën hormonen kunnen beïnvloeden die bepalen of voeding wordt omgezet in vet of gebruikt als energie. “Veel mensen blijven moeite houden met afvallen omdat ze nog steeds met de verkeerde bacteriën zijn bevolkt,” schrijf Dr Robynne. Ze pleit er dan ook voor om bij afvallen te kijken naar een methode waarbij een gezond microbioom wordt versterkt in plaats van calorieën te tellen of te letten op de hoeveelheid voedsel. Een visie waar ik helemaal achter sta.

De oplossing: leef vies, eet schoon!

Het creëren van een blijvend, nieuw, gezond microbioom is helaas niet makkelijk. Darmbacteriën leven maar kort, in veel gevallen maar enkele minuten. Het toevoegen van gewenste gezonde bacteriën in de vorm van probiotica heeft daarom ook meestal geen blijvend effect. De brede, langetermijnoplossing die Robynne aandraagt heeft ze samengevat in vier woorden: leef vies, eet schoon.

Ik was erg blij om te kunnen constateren dat haar aanbevelingen op het gebied van voeding perfect aansluiten bij wat ik al jaren verkondig (en wat je ook in mijn boek Het Energieke Vrouwen VoedingsKompas kunt lezen): eet voeding zoals de natuur die ons geeft, eet veel plantaardig en niet te veel vlees en vis, verminder suikers, snelle koolhydraten, zuivel, gluten, kunstmatige zoetstoffen en GMO-voedsel.  Vul dit zo nodig aan met een krachtig probioticum en/of andere voedingssupplementen.

De Leef vies leefstijl

Naarmate we meer tussen beton en glas leven, neemt de variatie van microbiële soorten op de huid van mensen af. We leven meer en meer in een steriele omgeving, ver van de natuur waar het wemelt van de microben.

Ze adviseert dan ook antibacteriële zeep en agressieve reinigingsmiddelen de deur uit te doen, ramen vaak open te zetten, een beetje zweet niet gelijk weg te poetsen, geen agressieve deodorant te gebruiken (uit onderzoek blijkt dat hoe meer je ervan gebruikt hoe meer je nodig hebt), maar wel voldoende te bewegen in de buitenlucht en ze geeft daarnaast nog tientallen andere, nuttige tips.

Het boek staat vol met praktische handvatten: tien vragen om aan je arts te stellen als je een antibioticakuur krijgt voorgeschreven, tien dingen die je kunt doen als je toch antibiotica neemt, enzovoort. Ook wijdt ze een heel hoofdstuk aan probiotica en andere supplementen en het spannende onderwerp ‘fecale transplantaties’: wat je altijd al had willen weten maar nooit durfde te vragen. Het boek sluit af met gezonde recepten.

Heb jij het idee dat je darmen of spijsvertering jouw ondersteuning nodig hebben, of worstel jij met hardnekkig overgewicht? Wil jij meer weten over de fascinerende wereld van je darmflora? Worstel jij al een tijd met chronische klachten die maar niet overgaan en lijkt niets je te helpen? Hopelijk kunnen de vele tips in dit boek je een handje verder helpen.

Wil jij De Microbioom Oplossing lezen?

Het boek is uitgegeven door Succesboeken. Je kunt het bij ze hier bestellen.

Het is ook te koop bij bol.com, klik daarvoor hier.

Heb je De Microbioom Oplossing gelezen?

Laat dan hieronder je reactie achter. Dat is altijd fijn voor anderen om te lezen.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere vrouwen. Dit kan door middel van de social media knoppen. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat

Diana
Door

Diana

op 31 Mar 2017

Interessant, Marjolein. Ik ga het boek maar 'ns bestellen. Dank je wel voor de tip!

Mieke
Door

Mieke

op 01 Apr 2017

Dit lijkt mij een logisch verhaal, daarom vind ik het onbegrijpelijk dat artsen ( ook mdl artsen) zo weinig onderzoek doen naar iemands darmflora.

Marjan
Door

Marjan

op 01 Apr 2017

Dit soort weten is er al eeuwen in de ayurvedische geneeskunst. Maar als je een beetje op je gevoel af gaat , kun je ook een hoop aan de weet komen. Toch fijn als dit soort dingen uiteindelijk meer gemeengoed zou worden.

Reactie plaatsen

Meer advies over 

vitaliteit en gezondheid?

Er staan meer dan 300 waardevolle artikelen op je te wachten!